İstanbul'u geride bıraktı! Ölüm hızı en fazla hangi şehirde?

Türkiye’de ilk Coronavirus (Covid-19) vakasının görülmesinden sonra en çok merak edilen konuların başında şehirlere göre “hasta rakamları” geliyordu.

Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, önceki gün 81 şehirdeki resmi güncel vaka sayılarını harita üzerinden kamuoyuna duyurdu. 1 Nisan’da açıklanan resmi rakamlara göre 16 milyon nüfuslu İstanbul’da 8 bin 852 vaka, 4 milyon 300 bin nüfuslu İzmir’de 853 vaka, 5 milyon 600 bin nüfuslu Ankara’da ise resmi olarak 712 vaka bulunuyor. Üç büyük kenti, Konya 584, Kocaeli 410, Isparta 268, Sakarya 207, Adana 197, Bursa 135, Samsun 112 vaka ile takip ediyor. 1 Nisan itibarıyla Covid-19’a bağlı ölümlerde de İstanbul başı çekiyor. 8 bin 852 vakanın tespit edildiği megakentte 117 kişi yaşamını yitirirken İzmir’de 18, Kocaeli’nde sekiz, Ankara ve Konya’da yedi ölüm gerçekleşti. Covid-19, Zonguldak, Trabzon, Balıkesir’de beş kişiyi, Adana ve Sakarya’da ise üç vatandaşı yaşamdan koparttı.

İSTANBUL’UN DURUMU

Milliyet'te yer alan habere göre; Nüfus yoğunluğu bakımından Türkiye’nin en kalabalık kenti olan İstanbul’da uzmanlara göre vaka sayındaki fazlalığın birinci nedeni, kilometrekareye düşen insan sayısındaki yoğunluk. 1 Mart’tan sonraki üç hafta içerisinde yurtdışından toplam 372 bin kişinin giriş yaptığı İstanbul’da, 10 bin kişi karantinaya alınırken, geri kalan 360 binden fazla kişiye taahhütname imzalatılarak evlerinden 14 gün çıkmamaları istendi. Ancak bu kurala ne kadar uyulduğu bilinmiyor. Türkiye’de 17 Mart tarihinde ilk Covid-19 ölüm vakası gerçekleştiğinde, aynı tarihte İstanbul’da 65 yaş üzeri toplu taşıma araçlarını 123 bin kişi kullandı. 65 yaş üstü kişiler, aynı gün, toplu taşıma araçlarına 313 bin biniş gerçekleştirdiler. Uzmanlara göre Mart’ın ilk yarısına kadar gecikmiş önlem ve uyarılar nedeniyle vaka sayısı megakentte 8 bin 852’ye ulaştı.

ÖLÜM HIZINDA İZMİR

Vaka sayıları açısından Konya 584, Isparta 268, Sakarya 207, Zonguldak ve Samsun 112 kişi ile dikkat çeken şehirler olarak sıralanıyor. Bu illerin yanı sıra Karadeniz ve İç Anadolu’daki vaka sayılarındaki durum ağırlıklı olarak Umre’den dönenler ile okulların kapanmasıyla büyük şehirlerden memleketlerine giden öğrencilerden kaynaklanıyor. AK Parti Isparta Milletvekili Recep Özer de, buna ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “İldeki 268 vakadan 245’i, Umre’den dönen ve misafir ettiğimiz vatandaşlarımız” açıklaması ile dikkat çekmişti. Yurtdışında işçi olarak bulunan ve salgın ile memleketlerine dönen gurbetçilerin özellikle Konya, Isparta başta olmak üzere İç Anadolu’daki vaka sayısında etkisi olduğu da belirtiliyor.

EN ŞANSLI BURDUR

1 Nisan tarihli resmi rakamlara göre en az Kovid-19 vakası Burdur’da bulunuyor. Sadece iki vakanın tespit edildiği kenti, üç vaka ile Hakkari, Şırnak ve Niğde takip ediyor. Kırşehir ve Aksaray’da dört, Kütahya, Ardahan, Bilecik’te beş, Tunceli’de altı vaka tespit edilirken, Elazığ ve Mersin’de ise dokuz vaka bulunuyor. Büyük kentler genelinde nüfusa oranla en az vaka dokuz hasta ile Mersin’de bulunurken, Kocaeli, Konya ve Sakarya’daki vaka sayısı ise görece olarak diğer kent ortalamalarından yüksek seyrediyor.

Öte yandan İran kaynaklı kaçak geçişler nedeniyle en çok merak edilen kentlerin başında gelen Van’daki vaka sayısı ise 26 olarak açıklanırken uzmanlar bu kent için “Korkulan olmadı” yorumunda bulundu.

NEW YORK KIYASLAMASI

1 Nisan itibarıyla 8 milyon 600 bin nüfuslu New York ile 16 milyon nüfuslu İstanbul kıyaslamasında ise rakamlar, New York 83 bin 712, İstanbul 8 bin 852 vaka şeklinde.

NÜFUSA ORANLA YÜKSEK KENTLER

Vaka sayısının kentlere dağılımında, 433 bin nüfuslu Isparta’da 268, 213 bin nüfuslu Zonguldak’ta 112 vaka ortalaması ise diğer kentlerin üzerinde. 600 bin nüfuslu Tokat’taki vaka sayısı 80, 330 bin nüfuslu Rize’deki vaka sayısı ise 88. Öte yandan 1 milyon 300 bin nüfuslu Kayseri 109 vaka ile, 1 milyon nüfuslu Tekirdağ ise 101 vaka oranıyla büyükkent ortalamalarında görece olarak yüksek seyreden kentler olarak öne çıkıyor.

‘YENİ YENİ HİSSEDİYORUZ’

Prof. Dr. Osman Erk (İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi): “İstanbul’da önlem ve uyarılar ilk ölümün gerçekleştiği 17 Mart’tan sonra gündeme geldi. Aslında iki haftalık bir gecikme yaşadık. 1 Mart’tan itibaren çok sıkı önlemler almış olsak vaka sayısı daha düşük olurdu. Kovid-19’un etkilerini yeni yeni hissediyoruz. Test sayılarımız halen yetersiz. İstanbul, İzmir ve Ankara’da virüsün yayılma nedeni nüfus yoğunluğu, nüfus hareketliliği ve yurtdışından gelen ziyaretçiler. Anadolu kentlerinde ise umreden gelenler, okullar kapanınca memleketlerine gidenlerin etkisi açıkça görülüyor.”

İLÇELER BAZINDA ORTALAMA DEĞERLER

Toplam 39 ilçesi bulunan İstanbul’da, toplam vaka sayısı ilçelere bölündüğünde, ilçe başına ortalama 226 vaka düşüyor. Aynı denkleme göre 25 ilçenin bulunduğu Ankara’da ilçe başına ortalama 28 hasta, 30 ilçenin bulunduğu İzmir’de de aynı şekilde 28 vaka ortalaması bulunuyor.

MARMARA BÖLGESİ VAKA SAYISINDA BAŞI ÇEKİYOR

Covid-19 rakamlarında dikkat çeken şehirler arasında Kocaeli 410, Bursa 135 ve Tekirdağ 101 vaka olarak yer alıyor. İstanbul’un yanı başındaki üç sanayi şehrinde nüfus hareketliliği vaka sayılarını artırdı. Bölgeler açısından bakıldığında İstanbul dışında, Marmara bölgesinde en çok vaka Kocaeli 410, Sakarya 207, Bursa 135, Tekirdağ 101 vaka olarak sıralanıyor. Marmara geneli en çok vakanın olduğu bölge olarak başı çekerken, Ege bölgesinde İzmir dışında, Denizli 81, Manisa 65, Muğla 43 vaka sıralaması dikkat çekiyor. Akdeniz bölgesinde Adana dışında Antalya’da 95, Osmaniye’de 31, Hatay’da 22 vaka sıralaması bulunuyor. İç Anadolu’da Ankara ve Konya’dan sonra en çok vaka 83 hasta ile Eskişehir’de, Karadeniz bölgesinde ise Zonguldak ile Samsun 112 vaka, Trabzon 74, Ordu 73, Giresun’da 61 vaka olarak kayıtlara geçmiş durumda. Doğu Anadolu’da Erzurum 86 vaka ile başı çekerken, Güneydoğu Anadolu Bölgesi özelinde Mardin’de 34, Diyarbakır’da 26 vaka saptanmış durumda.