İstanbul ve İzmir dikkat: Rota değiştirdi. Zehirli balıklar tehlike saçıyor

Hatay'ın İskenderun ilçesinde 2 Ocak günü amatör balıkçı motor tamircisi Müfit Arslan, tuttuğu balon balığını ailesiyle birlikte tüketince kendisiyle birlikte 7 kişi zehirlendi.

Sağlık durumu ciddi olan Arslan’ın tedavisi sürerken aile fertleri taburcu edildi.

Arslan ailesinin tükettiği balon balığını yemeden önce çektiği fotoğrafları inceleyen Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Köşker, yenen balığının tüm dünyada sakınılan Akdeniz’in en zehirli benekli balon balığı olduğunu belirtti.

Daha önce de Türkiye’de yaşanan balon balığı zehirlenmesi vakaların çoğunun amatör balıkçıların olta ile yakaladığı balıkları tüketmesi sonucu gerçekleştiğini söyleyen Doç. Dr. Ali Rıza Köşker, bu kez yaşanan olayın Türkiye kıyılarındaki en zehirli iki balon balığı türünden birisi olan ve tüm dünyada sakınılan benekli balon balığı kaynaklı olduğunu anlattı.

Köşker, yaptıkları araştırmalara göre benekli balon balığının etinde, derisinde, karaciğerinde, bağırsaklarında yüksek miktarda dünyada bilinen en güçlü denizel kaynaklı zehirlerden birisi olan tetrodotoksin barındırdığını bildirdi.

Türkiye kıyılarında özellikle benekli ve cüce isimli türlerin yüksek miktarda zehir içermesinden dolayı halk sağlığı açısından önemli bir risk teşkil ettiğini vurgulayan Doç. Dr. Köşker, uyarılarda bulundu.

Balon balıklarıyla ilgili toplumda ciddi bir bilgi kirliliği olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Ali Rıza Köşker, “Japonlar tüketiyor, biz de tüketebiliriz.” algısının henüz tam olarak kırılamadığını söyledi.

Japonların tükettiği balon balıklarının Türkiye denizlerinde yaşayan balon balıkları olmadığını belirten Doç. Dr. Köşker, “Bizim kıyılarımızda yaşayan zehirli balon balıklarının bazıları Japonya kıyılarında yaşamasına rağmen Japonlar bu balıkları tüketmiyor. Onlar zehirsiz ya da özel olarak işlenmiş balon balıklarını tüketmektedir. Bizim kıyılarımızdaki balon balıkları ölümcül düzeyde zehir içermektedir. Bu gerek Tarım Bakanlığı'nın gerek üniversitelerin yapmış olduğu bilimsel çalışmalarla ortaya konulmuştur. Özellikle benekli balon balığı ölümcül zehrinden dolayı sadece bizim ülkemizde değil tüm dünyada tüketilmeyen ve dikkatle sakınılan bir türdür. Akdeniz'in yerli balık türlerimiz, balıkçılık ve en önemlisi insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle en tehlikeli, en zehirli balığıdır.” diye konuştu.

“YASAK GETİRİLMELİ”

Balon balıklarıyla ilgili zehirlenme vakalarının önüne geçilmesi için bilgi kirliliğini önleyecek farkındalık çalışmalarının yapılması gerektiğini söyleyen Köşker, şöyle devam etti:

“Özellikle sahil bölgelerinde yaşayan insanlarımızın bilinçlendirilmesi, Samandağ'dan Çanakkale'ye kadar sahil hattında halkımıza balon balıklarının tüketilmesinin ne denli tehlikeli olduğu anlatılmalıdır. Genelde yaşanan zehirlenme vakaları amatör balıkçıların olta ile yakaladığı balıkları tüketmesi sonucunda gerçekleşti. Vatandaşlarımız yakaladığı bu balıkları kesinlikle tekrar suya bırakmalıdır. Ayrıca amatör su ürünleri avcılığını düzenleyen tebliğlerde balon balıklarının yasaklanması kesinlikle önem arz etmektedir.”

EGE VE MARMARA DİKKAT

Kızıldeniz'den gelerek Akdeniz'de yerleşen balon balığının yeni rotası, Ege ve Marmara Bölgesi oldu.

Derilerinde veya karaciğerlerinde salgıladıkları zehir ile insanlar ve avcı hayvanlar için öldürücü özellik taşıyan balon balığı mevsim sıcaklıklarının normalin üstünde seyretmesi sonucu İzmir ve İstanbul'a göç etmeye başladı.

Halkın tehlikeli olan balon balığı türlerini tanımadıkları için bilinçsiz olarak avlayabileceklerini belirten İzmir Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifler Birliği Başkanı Metin Karan, "Balon balığı türlerini fotoğrafları ile tanıtmak lazım. Bu balığın her türü oldukça zehirli ve tehlikeli oluyor." dedi.

''BALON BALIĞI ALIM FİYATI ARTIRILMALI''

İklim değişikliklerinden dolayı balon balıklarının güneyden göç ettiklerini vurgulayan Karan, şöyle konuştu:

''Eskiden kış ayları daha soğuk geçtiği için bölgemizde yoktu. Ancak iklim sıcakları daha yüksek olduğu için balık şu an hep göç halinde. Türkiye'de Tarım ve Orman Bakanlığı balon balığı ile mücadele için tanesini 5 TL'den alıyor. Ancak Avrupa ülkelerinde balon balığının tanesini balıkçılardan 2 dolara aldıklarına dair bilgi aldım. Türkiye'de ucuz olduğu için balıkçılar da avlamak istemiyor. Böylelikle balon balığı, her geçen sene daha fazla artıyor. Şu an balon balığının avlanma oranı yüzde 1 bile değil. Bu nedenle balıkçılara verilecek destek ya da alım fiyatının artırılması ile avlanma oranı yükseltilebilir ve balon balığı oranının normale dönmesi sağlanabilir.''