İhtiyaç ve konut kredilerinde yeni dönem. Kredilerde frene basıldı
Cumhurbaşkanı Erdoğan haziran ayında konut kredisi için paketler açıklamıştı. Ancak kamu bankalarının konut kredilerinde sorun çıkardığı belirtildi. İhtiyaç kredilerinde de frene basıldı. BDDK'nın taksit sınırı dahil aldığı yeni önlemler sonrasında ihtiyaç kredilerinde düşüş yaşandı. Temmuz'un ilk haftasındaki rakamlarda kredilerdeki son durumu gözler önüne serdi.
Hükümetin geçen yıl sonunda imza attığı faiz indirimi operasyonu önce döviz kurlarını sonra da enflasyonu patlatırken, son dönemde kredilerde frene basılması dikkat çekiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konut kredilerindeki paketleri açıklarken müjde olarak açıkladığı kredilerde sorunlar yaşanıyor.
Merkez Bankası (TCMB) politika faizini yüzde 14 ile reel olarak tarihi düşük seviyede tutmaya devam ederken, farklı yollarla kredi faizleri artırılıyor, kredi büyüme hızı yavaşlatılıyor.
4 AY SONRA İLK
BDDK verilerine göre, 8 Temmuz haftasında ihtiyaç kredisi hacminde 4,5 milyar TL'lik düşüş yaşandı. Bu düşüş, 18 Mart haftasındaki 499 milyon TL'lik düşüş sonrasındaki ilk haftalık düşüş olarak kayıtlara geçti. İhtiyaç kredisi hacmindeki artışlar, 13 Mayıs 2022 haftasında 9,4 milyar TL ile zirveyi görmüştü.
8 Temmuz haftasında bireysel kredi kartı borç tutarında da 985 milyon TL'lik düşüş yaşandı. Bu düşüş de 8 Nisan haftası sonrasında ilk oldu.
BDDK, 9 Haziran'da açıkladığı kararla tüketici kredilerinde taksit sınırlamasına gitmişti. Eylül 2021'de 50 bin TL üzeri tüketici kredilerinde vade sınırını 36 aydan 24 aya indiren BDDK, 9 Haziran'daki kararla 100 bin TL olarak yeni bir sınır tanımlamış ve bu sınır üzerindeki krediler için vadeyi 24 aydan 12 aya indirmişti.
BDDK ayrıca, limiti 25 bin TL üzeri olan kredi kartlarının asgari ödeme tutarını, dönem borcunun yüzde 20’sinden yüzde 40’ına yükseltmişti.
KREDİ FAİZLERİ YÜKSELİŞTE
İhtiyaç kredisi faizleri 1 Temmuz haftasında ortalama yüzde 32,91'e kadar yükseldi. Kasım 2021'de yüzde 23 seviyelerinde olan bu oran, Ekim 2018 sonrasındaki yaklaşık 4 yılın zirvesi olarak kayıtlara geçti. Faizlerdeki artış eğiliminin önümüzdeki haftalarda devam etmesi bekleniyor.
Ticari kredi faizleri de 1 Temmuz'da yüzde 31,26'ye kadar yükseldi ve Kasım 2018 sonrasının zirvesine ulaştı. Bu oran nisanda yüzde 20'nin altını görmüş ancak daha sonra yükselişe geçmişti.
Bankaların elindeki enflasyona endeksli tahvillerde iskonto oranının yüzde 50'ye yükseltilmesi dahil bir dizi önlem kredi faizlerinin yükselişinde etkili oldu.
Kredi faizleri son dönemde artsa da yüzde 80'lik resmi enflasyon düşünüldüğünde reel olarak düşük kalmaya devam ediyor.