FED'in faiz kararı belli oldu. FED Türkiye ekonomisini nasıl etkileyecek? Ekonomist Doç. Dr. Oğuz Demir'den FED değerlendirmesi: Sabah uyandığımızda dolar 15 lira olur.

ABD Merkez Bankası (Fed), politika faizini yüzde 0 ve 0,25 aralığında sabit tuttu. Varlık alım azaltımını ikiye katlayarak 30 milyar dolara çıkarttı. Fed, aylık ABD Hazine kağıdı alımını 20 milyar dolara, mortgage destekli menkul kıymet alımını 10 milyar dolara indirdi. Karar 11-0 oranıyla oy birliğiyle alındı.

Buna göre varlık alım programının önümüzdeki yılın Mart ayında sonlanması söz konusu olacak.

Faiz üyelerinin tahminleri ise 2022 yılında 3 faiz artışı, 2023’te 3 faiz artışı öngördü. Fed enflasyonda artışın geçici olduğu ifadesini metinden çıkardı. Ayrıca Fed’in yüzde 2’lik enflasyon hedefi tutana kadar destekleyici para politikası izleyeceğine dair ifadeler de metinden çıkarıldı.

Kararın ardından konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, “Tam istihdamın gelecek yıl yakalanacağını düşünüyoruz. Faiz oranlarının maksimum istihdama ulaşana kadar sıfırda kalmasını bekliyoruz” dedi.

ENFLASYON TAHMİNİ ARTTI

Fed ayrıca yıl sonu enflasyon beklentisini 2021 için yüzde 4.2'den yüzde 5.3'e yükseltti. 2021 sonu için çekirdek enflasyon tahminini ise yüzde 2,3’ten yüzde 2,7’ye çıkardı.

Ekonominin devam eden risklerle karşı karşıya olduğunu bildiren Fed’den yapılan açıklamada, “Gelecekte varlık alım hızını ekonomik görünüme göre ayarlamaya devam edeceğiz” ifadelerine yer verildi.

Fed, “pandemi ile arz ve talep dengesizlikleri ve ekonominin yeniden açılması enflasyon seviyelerinin yüksek olmasına katkı vermeye devam ediyor” ifadelerini kullandı.

OMİCRON VE İŞSİZLİK VURGUSU

Metne ayrıca omicron varyantına dair endişelerle ilgili ifadeler eklendi. İşsizliğin ciddi oranda düştüğü ve istihdam kazanımlarının da ortaya çıktığı belirtildi.

ABD'de kasım ayı enflasyonunun beklenenden fazla gelerek son 39 yılın en yükseğinde gerçekleşmesi ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın geçici enflasyon tezini terk ettiğini söyleyerek varlık alımını düşürme işlemini hızlandırabileceği (tapering) yönünde sinyaller vermesi, Fed'in parasal sıkılaşma adımları atacağı beklentilerini artırmıştı.

 POWELL’DAN AÇIKLAMALAR

Fed Başkanı Jerome Powell, kararın ardından basının karşısına geçerek açıklamalarda bulundu. Powell konu ile ilgili şunları söyledi:

“Ekonomik gelişmeler ve görünümdeki değişiklikler, para politikasında da değişiklikler gerektirdi. Son haftalarda corona virüsü vakalarının artması ve omicron varyantının hayata geçmesi ile birlikte görünüme dair riskler oluşmuştur.

Virüsün etkisini ve arz tarafındaki kısıtları düşündüğümüz zaman hızlı büyüme öngörüyoruz. Büyüme için bu yıl medyan tahmin yüzde 5,5, önümüzdeki yıl için yüzde 4.

İstihdam artışları son aylarda güçlü. İşsizlik oranı ise büyük oranda düştü. İşsizlik son toplantıdan beri 0,6 puan düşüş gösterdi. İş katılımında artış, kasımda iyi görünümde ancak bir miktar baskılandı. Bunda pandeminin de etkisi var. Ücretler de yıllardır görünmeyen şekilde artıyor. Önümüzdeki günlerde iş piyasasının iyileşmeye devam etmesini bekliyoruz.

ENFLASYON VURGUSU

Arz ve talep tarafındaki dengesizlikler ekonominin açılması ile alakalı olarak yüksek enflasyona katkı sağlamaya devam etti. Bu beklenenden daha uzun sürdü. Virüs de buna katkı sağladı. Bu nedenle yüksek enflasyon beklediğimizin çok üzerindedir. Büyük olasılıkla önümüzdeki yıl da yüksek kalmaya devam edecektir. Yüksek enflasyonu destekleyen şeyler pandemiden kaynaklanmaktadır.

Enflasyonun önümüzdeki yıl sonunda yüzde 2’lik hedefimize yaklaşmasını bekliyoruz. Yüksek enflasyon, temel ihtiyaçlarını zorluk yaşayan insanları daha fazla etkiliyor. Ekonomiyi ve güçlü iş piyasasını desteklemek adına ve enflasyonun kemikleşmesini engellemek amacıyla araçlarımızı kullanacağız.

FAİZ VE TAPERİNG AÇIKLAMASI

Tam istihdamın gelecek yıl yakalanacağını düşünüyoruz. Faiz oranlarının maksimum istihdama ulaşana kadar sıfırda kalmasını bekliyoruz.

Varlık alımlarının azaltılması tamamlanmadan faiz artırma planımız yok.

Bu yılki toplantıda taperingi de yüksek enflasyon baskısı ve işgücü piyasasının hızlı güçlenmesi nedeniyle hızlandırdık.

İş gücüne katılım oranının ciddi şekilde artmasını bekliyorduk, yüksek katılım oranına ulaşmak beklediğimizden daha uzun sürecek.

Hedeflerimizi dengelemek ifadesi, yüksek enflasyon nedeniyle tam istihdama ulaşmadan önce faiz artırımı olasılığının bulunduğuna işaret ediyor.

‘EKONOMİ YAVAŞLARSA FAİZ ARTIRIMI DA YAVAŞLAR’

Eğer ekonomik durum bizim tahminlerimizden farklı gelişir ise faiz tahminlerimiz de değişir. Maksimum istihdam ve fiyat istikrarına bakarak politikamızı ayarlıyoruz.

Eğer reel ücretler verimlilik büyümesinden daha yüksek artış gösterir ise, şirketler üzerinde baskı yaratır. Eğer ekonomi yavaşlar ise bu faiz artırımlarını yavaşlatır. Enflasyon hedefin çok üzerinde, maksimum istihdama ulaşmayı çok uzun süre bekleyemeyiz”

TÜRKİYE EKONOMİSİNE ETKİSİ

Doç. Dr. Oğuz Demir FED kararı sonrası KRT TV'de Bengü Babaeker Şap'ın moderatörlüğünde gerçekleşen Olağan İşler programına bağlandı. Demir, "FED parasal genişlemeden daha hızlı vaz geçecek. Bu bizim için iyi bir haber değil." dedi. Demir şu değerlendirmeyi yaptı:

"DOLAR 15 LİRA OLUR"

"Eksiden %1-2'lik değer kaybı hoşumuza gitmezdi ama şimdi alıştırdılar bizi." diyen Demir, "Dolar yarın sabah 15 lira olur" iddiasında bulundu. Demir şunları söyledi: