Ev sahipleri ve kiracılara müjde. Kiracıya kira desteği, ev sahibine faiz. Afet riski altındaki binalar için yeni düzenleme Resmi Gazete'de yayımlandı

Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkında kanun kapsamındaki yapıları sahip, kiracı ve ayni hak sahibi olmaksızın kullananlara, alacakları banka kredilerinde faiz desteği ve kira yardımı yapılacak.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan 6306 sayılı kanun kapsamında riskli yapıyı malik, kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olmaksızın kullananlara yardım yapılmasına dair kararda, başlığıyla birlikte bazı maddelerinde düzenlemeye gidildi.

Buna göre uygulamanın gerektirmesi halinde, uygulama alanı içindeki yapılardan anlaşma ile tahliye edilen hak sahipleri ile gecekondu sahiplerine, ilgili kanun kapsamında kira yardımı yapılabilecek.

Dünya gazetesindeki habere göre bu hak sahiplerinin bankalardan kullanacakları kredilere, 6306 sayılı kanun kapsamında hak sahiplerince bankalardan kullanılacak kredilere sağlanacak faiz desteğine ilişkin karara göre faiz desteği de sağlanacak.

Kentsel Dönüşüm Nedir?

Gayrimenkul sahipleri, kendi istekleri ile binalarının riskli yapı olup olmadığına dair bir inceleme yaptırır. Uzman kişiler tarafından yapılan bu inceleme sonucunda riskli yapı raporu verilen binalar için yıkım kararı çıkarılır. Tapu müdürlükleri, gayrimenkul sahiplerine tebligat göndererek yıkım kararını bildirir.

Maliklerin 15 gün içerisinde rapora itiraz etme hakkı bulunur. İtiraz edilmediği müddetçe yapının 60 gün içerisinde yıkılması gerekir. 60 gün içerisinde gayrimenkul sahipleri binayı yıktırmazsa en fazla 30 gün ek süre tanınır. Bu ek sürenin sonunda ise bina, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından mahalli idarelere yıktırılır.

Riskli Bina Nedir?

Riskli bina, doğal bir afet neticesinde yıkılma veya ağır hasar alma ihtimali bulunan yapılar için kullanılan bir tanımlamadır. Kentsel dönüşümün ilk basamağı, uzman bir ekibin riskli yapı tespiti yapmasıdır. Binaların riskli yapı olarak kabul edilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar tarafından incelenmiş olması gerekir. 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Riskli Yapıların Tespiti için Yetki Verilen Kurum ve Kuruluşlar sayfasını ziyaret ederek riskli yapı tetkiki talebinde bulunulacak kuruluşlar hakkında bilgi alınabilir.

Peki evinizin depreme dayanıklı olup olmadığını nereye başvurarak öğrenebilirsiniz?

Evinizin bulunduğu yerdeki belediyeye veya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne başvurabilirsiniz. Ancak her belediyenin imkanları müsait olmayabilir. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri çok yoğun olduklarından kısa sürede hizmet veremeyebilir. Bu nedenle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetkili kıldığı özel yetkili firmalara da başvurarak binanızın riskli olup olmadığının tespitini yaptırabilirsiniz.

Evinizin dönüşüme girmesi gerekiyor ise bir sonraki adım ne olmalı?

Bu soruya şöyle cevap vererek başlamak istiyorum. Mevcut binanızın kentsel dönüşüm yasası kapsamında yenilenmesi için şu adımlarla ilerlenmeli:

Risk analiz raporu yapılıp, onaylandıktan sonra tapuya tescil işlemi gerçekleşir. İtirazların kesinleşmesinden sonra 60 gün içinde evler tahliye edilir.
Mevcut parselinizin imar durumu alınır.
Alınan imar durumuna göre yönetmeliklere uygun uygulama projeleri çizilir.
SPK onaylı uzmanlara değerleme raporu yaptırılır.
Bina malikleri, binanın yeniden yapımı ile yasanın uygulama yönetmeliğine göre herhangi bir kat maliki tarafından toplantıya davet edilir.
Mevcut binada kiracı var ise kiracıya ve mal sahiplerine tahliye tebligatı yapılır.
Tüm kat maliklerine yasanın uygulama yönetmeliğine uygun toplantı ihbarnameleri gönderilir.
Günü, saati, yeri ve gündemi belli olan toplantıda, binanın yeniden yapım şekli ile en az 3/2 oranla karar alınır.
Karara katılmayanlara, 15 gün içinde karara katılmamaları halinde, yasanın uygulama kriterlerine göre satış işlemi yapılacağı ihbarnamesi gönderilir.
Karara katılmayanlar, 15 gün içinde sözleşmeyi imzalamaz ise, satış işlemi için ilgili idare tarafından satış işlemi gerçekleştirilir.
Bina tahliye olduktan sonra, isteyen mülk sahipleri, kira yardımı talep edebilir ve 18 ay boyunca kira yardımı alabilir.
Kat malikleri kendi binalarını, hiçbir müteahhide gerek kalmadan, kentsel dönüşüm kredisinden faydalanarak yaptırabilirler.
Devletin kentsel dönüşüm konusunda verdiği destekler neler? Bunlardan nasıl yararlanılabilir?
Riskli binalarda 18 ay, riskli alanlarda 48 aya kadar kira yardımı,
Veraset, intikal, damga vergisi muafiyeti,
Noter ve belediye harçlarının belirli bir bölümünden muafiyet,
Kendi binasını yenilemek isteyenlere 10 yıl vadeli kentsel dönüşüm kredisi kullanma imkanıdır.
Tüm bu haklardan faydalanılabilmesi için binanın riskli bina olması, kira yardımından faydalanılabilmesi için anlaşmalı olarak binanın tahliye edilmesi gerekmektedir.

Evinizi dönüştürürken hata yapmamak için nelere dikkat edilmeli?

Eğer riskli bina ve münferit olarak yapılacak ise, mutlaka yetkili firmalara risk analiz raporu yaptırılmalı.
Sonraki işlemlerde mutlaka kentsel dönüşüm, yani 6306 Sayılı Yasa hakkında tecrübeli kurumsal firmalarla çalışılmalı.
İnşaat yaptırılacak firmaların bu konuda çalışıp çalışmadıkları kontrol edilmeli. Bu tarz inşaat yapmaları ve kurumsal firmalar olmaları önemlidir.
Sözleşme konusunda, mutlaka bu konuda tecrübeli bir hukukçuyla çalışılmalıdır.