Emekliye 5 bin lira ikramiyede yeni gelişme. Ev sahiplerine de şok. Kanun teklifi komisyonda kabul edildi

Çalışmayan emeklilere bir defaya mahsus olmak üzere 5 bin lira ikramiye verilmesine ilişkin düzenleme TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülen konutların turizm amaçlı kiralanmasıyla ilgili yasa teklifinin içerisine önergeyle eklendi. Teklif komisyonda kabul edildi.

Komisyonda kabul edilen önergeye göre, çalışan emekliler ikramiyeden yararlanamayacak. Ancak dul ve yetim aylığı alanlara çalışıyor olsalar da bu ikramiyeden yararlanma hakkı verildi. Önergenin gerekçesinde 5 bin liralık ikramiyenin emekli, dul ve yetimlerin refahını yükseltmek amacıyla verileceği belirtildi.

AK Parti ve MHP milletvekillerinin ortaklaşa verdiği ve komisyonda kabul edilen önergeye göre, 5 bin liralık emekli ikramiyesi 1 Ekim ila 31 Ekim tarihleri arasında herhangi bir işte çalışmayan ya da faaliyette bulunmayan emeklilere ödenecek.

DUL VE YETİMLER FAYDALANABİLECEK

Bu tarihler arasında çalışan emeklilere ise ödeme yapılmayacak. Dul ve yetimlerle iş göremezlik derecesi olanlar ikramiye tutarından hisseleri oranında faydalandırılacak. Dul ve yetimlere bir istisna sağlanarak Ekim ayında çalışmamış olma şartı aranmayacak. Dolayısıyla Ekim ayında çalışsalar dahi dul ve yetimlere bin 250 ila 3 bin 750 lira tutarlarındaki ikramiyeler ödenecek.

İkramiye ödemesinden haciz ve kesinti yapılamayacak. Haksız ödeme yapılması halinde bu paralar aylıklarından yüzde 25 oranında kesilerek geri alınacak. Ödemeler Hazine bütçesinden karşılanacak. Cumhurbaşkanı bu yılın bütçesine bu amaçla ödenek ekleyecek. Önergenin gerekçesinde ödemenin sigortalıların refahlarının yükseltilmesi amacıyla yapıldığı belirtildi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, emeklilere bir defaya mahsus olmak üzere 5 bin lira ödenecek.

Teklife göre, turizm sektörünün tek elden bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirilmesi ve konaklama tesislerinde standart birliğinin sağlanması için milli parklar ile tabiat parklarının konaklama içeren tesis gerçekleştirilmesi amacıyla tahsis yapma yetkisi Kültür ve Turizm Bakanlığına verilecek.

Sadece çadır ve karavan içeren kamp alanları yapılması ve işletilmesi amacıyla ilgili kurum tarafından kiralama yapılabilecek. Bu şekilde kiralanan taşınmazların tahsis amacı ve kullanım şekli değiştirilemeyecek.

Bakanlıktan belgeli diğer tesisler için, personel lojman alanları 49 yıla kadar süreyle ilanlı olarak sosyal ve teknik altyapı hizmetlerine katılım payı alınması şartıyla tahsis edilebilecek.

Herhangi bir sebeple tahsisi sona eren personel lojman alanları üzerindeki irtifak hakkı Bakanlığın talebi üzerine resen tapudan terkin edilecek.

Tarım ve Orman Bakanlığınca konaklama ve kış turizm merkezlerindeki günübirlik ile mekanik tesis hattı amaçlı yapılan kiralama sözleşmeleri ile ön izin ve kesin izin verilen, bu izne bağlı olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca irtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen yatırımcı ve işletmecilerin sözleşmeleri için başvuru süresi 30 Nisan 2024 tarihine kadar uzatılacak. Böylece süresi içerisinde başvuruda bulunamayan yatırımcıların yeniden başvuruda bulunması imkanı getirilecek.

Tarım ve Orman Bakanlığınca, üzerinde konaklama tesisi yapılması amacıyla ihalesi yapılmış veya sözleşmeye bağlanmış yerler hakkında, sözleşme süresi boyunca ilgili mevzuat hükümleri uygulanacak. Bu kapsamda verilen izinler ve yapılan kiralamalar uyarınca Tarım ve Orman Bakanlığı döner sermayesine gelir kaydedilen bedellerin tahsiline döner sermaye tarafından devam edilecek.

Bu yerlerin sözleşme süresi sonunda Bakanlıkça yeniden tahsis edilmesi durumunda da bedeller Tarım ve Orman Bakanlığı döner sermayesi tarafından tahsil edilecek.

- 6 ay içinde turizm işletmesi belgesi alamayanlar faaliyette bulunamayacak

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmiş olan ve turizm işletmesi belgesi bulunmayan ancak ruhsat tarihinden itibaren henüz bir yıllık turizm işletme belgesi alınma süresi dolmamış olan konaklama işletmelerinin, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde Bakanlığa başvurmaları, 6 ay içerisinde de turizm işletmesi belgesi alması zorunlu olacak.

Üç ay içerisinde başvuruda bulunmayan veya altı ay içinde turizm işletmesi belgesi alamayan konaklama işletmeleri faaliyette bulunamayacak. Bu işletmelerin iş yeri açma ve çalışma ruhsatı Bakanlıkça yapılan bildirim üzerine yetkili idare tarafından bir ay içinde iptal edilecek ve faaliyetlerine son verilecek.

Teklifle, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alma yükümlülüğü getirilenler hariç olmak üzere turizm amaçlı kiralama izin belgesi verilen konutlarda iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alınmayacağı hüküm altına alınıyor.

- Kapadokya Alan İdaresinin Gelirleri, AYM kararına göre düzenleniyor

Kapadokya Alanı Hakkında Kanun'da Anayasa Mahkemesinin (AYM) kararına uygun olarak düzenleme yapılan teklifte, idareye aktarılacak gelirler şöyle sıralanıyor:

"Genel bütçeden yapılacak hazine yardımları, idareye kiralanan taşınmazlar ile idarenin mülkiyetindeki taşınmazların kiralanmasından, işletilmesinden ve işlettirilmesinden elde edilen gelirler, marka ve patent gelirleri, Kapadokya Alanı'nda İdareye yapılacak başvurular ve idarece sunulacak hizmetler karşılığı alınacak ücretler, Kapadokya Alanı'ndaki işletme ve faaliyet gelirleri, her türlü tanıtım, basım ve yayın gelirleri, fikri mülkiyet haklarından kaynaklı gelirler, yurt içinden ve yurt dışından sağlanacak yardım, bağışlar ile sponsorluk gelirleri, idare gelirlerinin değerlendirilmesinden elde edilen gelirler."

- Kapadokya Alanı'nın korunmasına yönelik tedbirlere aykırı davranılmasına yeni cezalar

Teklifle, Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda Kapadokya Alanı'nın tarihi ve kültürel değerleri ile jeolojik/jeomorfolojik dokusunun ve doğal kaynak değerlerinin korunmasına ve yaşatılmasına yönelik alınan tedbirlere aykırı davranılması halinde uygulanacak idari para cezalarının kapsamı belirleniyor.

Buna göre, Kapadokya Alanı'nda izinsiz yeni yapı yapılması durumunda 304 bin liradan 608 bin liraya kadar; izinsiz kaya oyma mekan yapılması durumunda 608 bin lira; yapı sahibinin belirlenen süre içerisinde yapısını ruhsata uygun hale getirmemesi durumunda 380 bin lira ile 608 bin lira arasında; peribacalarına izinsiz müdahaleler yapılması durumunda 608 bin lira; doğal dokuyu bozacak şekilde izinsiz taş, toprak, kum alınması durumunda 152 bin liradan 608 bin liraya kadar, birinci ve ikinci derece arkeolojik ve doğal sit alanlarında izinsiz yeni tarımsal alanların açılması durumunda 304 bin lira, su kuyusu, foseptik, su deposu, Ipg deposu, enerji sistemleri uygulamalarının izinsiz yapılması durumunda 152 bin liradan 304 bin liraya kadar; gelir karşılığı yapılan izinsiz çekimler veya izinsiz materyal ile yapılan çekimlerde 16 bin lira, izinsiz etkinlik, festival, organizasyon faaliyetleri yapılması durumunda 16 bin lira idari para cezası verilecek.

- Kapadokya Alan Başkanlığına kamulaştırma işlemlerini yapma yetkisi

AYM kararı doğrultusunda Kapadokya Alan Başkanlığına, Kapadokya Alanı'ndaki korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ile sit alanlarının tespitini yapma ve ihtiyaç duyulması halinde kamulaştırma işlemlerini yapma yetkisi veriliyor.

Teklifte, Anayasa Mahkemesinin kararına uygun olarak Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Yönetim Kurulunun, Danışma Kurulunun, İcra Kurulunun görev ve yetkileri ile çalışma usulleri ve Ajansın Genel Müdürünün görev ve yetkileri de düzenleniyor.

Teklifle, Türkiye'ye yönelik tanıtım faaliyetleri kapsamında Türkiye algısının tüm dünyada güçlü bir şekilde yönetilmesi ve dünyadaki turizm arzının ve seyahat hareketlerinin ülkeye yönelmesini sağlamak amacıyla, işletmelerle eşitlik ve rekabet ilkeleri, taşıdığı turizm potansiyeli, ülke imajı ve tanıtımına sağlayacağı katkı dikkate alınarak ortak projeler geliştirmesi ve bu projelere destek sağlamasına imkan sağlanıyor.

Buna göre, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının kuruluş amaçlarının gerçekleştirilmesi ve faaliyetlerin finansmanında kullanılmak üzere, turizm amaçlı kiralama izin belgesi düzenlenen yerlerden 1 Nisan 2024 tarihinden itibaren binde yedi buçuk oranında turizm payı alınacak.

Teklifle, bağımsız denetime tabi tutulmasının yanı sıra Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının mali rapor ve tablolarının kontrol sistemleri, yöntem ve süreçleri ile birlikte Sayıştay denetimine tabi tutulmasına yönelik düzenleme de yapılıyor.

- Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının personel ve hizmet alımına ilişkin düzenlemeler

Teklife göre, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının, kanunda belirtilen görevlerine ilişkin mal ve hizmet alımları Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayacak. Bu istisna, ceza ve ihalelere katılmaktan yasaklama hükümleri ile Ajansın kanunda belirtilen faaliyetleri içinde olmayan, idari ihtiyaçları ile ilgili mal ve hizmet alımlarını kapsamayacak.

Ajansın düzenleme kapsamında gerçekleştireceği mal ve hizmet alımları, saydamlık, rekabet, eşit muamele, güvenirlilik, gizlilik, fırsat eşitliği, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerine uyularak gerçekleştirilecek. Buna ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Kültür ve Turizm Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

Ajansta, kamu kurum ve kuruluşlarına personel istihdam edilmesine dair mevzuat hükümlerine tabi olunmaksızın belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde İş Kanunu'na tabi personel istihdam edilecek.

Çalıştırılacak personel sayısı 200 kişi olacak. Cumhurbaşkanı bu sayıyı dört katına kadar artırabilecek.

Ajansta istihdam edilecek personele ödenecek ücret ve varsa diğer mali hakları görev yapılan unvan, eğitim, tecrübe, dil bilgisi, alanında uzmanlığı esas alınarak Yönetim Kurulu tarafından belirlenecek.

Ajansın yıllık personel giderleri toplamı, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin yüzde 10'unu aşamayacak. Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılığına yapılacak atamalar haricinde Ajansta boş bulunan pozisyonlara atanabilmek için Ajans tarafından yapılacak ya da yükseköğretim kurumlarına yaptırılacak yazılı ve/veya sözlü sınavda başarılı olmak şartı getirilecek.

Sınav, Ajansın görev alanına ilişkin konular ile alım yapılacak pozisyonun gerektirdiği niteliklere ilişkin olarak belirlenen konulardan yapılacak.

- İhdaslar

Komisyonda teklife 2 madde ihdas edildi.

Teklife, emeklilere 5 bin lira ödeme yapılmasına ilişkin düzenleme eklendi.

Buna göre, 2023 Ekim ödeme döneminde gelir veya aylık ödemesi yapılan sigortalı ve hak sahiplerine bir defaya mahsus olmak üzere, dosya bazında 5 bin lira ödenecek.

Bu ödeme, sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranında, ölüm aylığı ve ölüm geliri dosyalarında ise hak sahiplerinin hisseleri oranında yapılacak.

1-31 Ekim 2023 arası herhangi bir tarihte, sosyal güvenlik destek primine tabi olanlar dahil, çalışması olanlar veya faaliyette bulunanlar ile yaşlılık aylığı almaktayken bu aylıkları kesilmeksizin ilgili düzenlemede sayılan iş yerlerinde çalışanlar ödeme kapsamında olmayacak.

Birden fazla dosyadan gelir ve aylık alanlara, en fazla ödemeye imkan veren bir dosya üzerinden ödeme yapılacak.

Yersiz yapıldığı anlaşılan ödemeler, ilgilinin varsa almakta olduğu gelir veya aylıklarından yüzde 25 oranında kesilerek, yoksa genel hükümlere göre geri alınacak.

Öte yandan ihdas edilen diğer maddeyle, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu'nda değişiklik yapılıyor. Buna göre, Türkiye Odalar, Borsalar ve Birlik Personeli Sigorta ve Emekli Sandığı Vakfına ödenmek üzere ayrılacak payın oranı, yüzde 1'den yüzde 3'e yükseltilecek. Vakfa ayrılacak payı yüzde 6 oranında artırmaya Birlik Genel Kurulu yetkili olacak.

GELİRDEN VERGİ TAHSİL EDİLECEK

AK Parti Milletvekili Oğuzhan Kaya ve arkadaşlarının sunduğu yasa teklifiyle bu konutlar kayıt altına alınacak ve gelirden vergi tahsil edilecek.

AK Parti'li Kaya, Emniyet ve Jandarma'da kayıtlı olan ve turizm amaçlı kısa süreli kiralama yapılan 30 bin 908 adet konut olduğunu bu konutlarda Eylül 2023 tarihi itibariyle 425 bin 902 kişinin konakladığını bildirdi. Yapılan çapraz kontrol ve denetimler sonucu kısa süreli turizm amaçlı konaklama yapılan konut sayısı kayıt dışılar ile birlikte 80 bine ulaşıyor.

MUĞLA İLK SIRADA

Kısa süreli kiralamalarda ev sahipleri günlük olarak konutlarını ortalama 3 bin 586 liraya kiraladı. Günlük ücret ortalamasında en yüksek kira 6 bin 800 lirayla Muğla oldu.

Muğla'yı günlük 4 bin 100 lira ile Rize izledi. Trabzon, Yalova, Bolu ve Düzce en ön sıralarda yer aldı. Emniyet ve Jandarma kayıtlarında yer alan turistik amaçlı kısa süreli kiralama yapılan yaklaşık 31 bin konuttan 7 bin 543'ü Bodrum ve Marmaris gibi turistik ilçelere sahip Muğla'da yer alıyor.

Bu konutlarda yaklaşık 78 bin yerli ve yabancı turist kısa süreli konakladı. Antalya'da ise 5 bin 922 konut sahibi evini kısa süreliğine kiraya verdi. Bu konutlarda da 65 bin 392 kişi konakladı.

Günübirlik tesisler (Kısa süreli konaklama, ev, apart, rezidans) – Şehir Konut Sayısı / Konaklayan kişi sayısı

Muğla: 7.543 77.920

Antalya: 5.922 65.392

Denizli: 2.418 43.333

İstanbul: 1.365 35.084

Balıkesir: 3.197 19.787

Edirne: 822 17.107

Aydın: 1.082 16.676

Mersin: 1.625 13.881

Eskişehir: 315 13.576

İzmir: 1.127 11.535

Bursa: 323 6.528

Ankara: 288 5.600

Not: Emniyet ve Jandarmada kaydı bulunan konutlar…