Elon Musk gazetecilerin hesaplarını neden kapatıyor? Sinan Hacır yazdı
CNN ve Washington Post gibi önemli haber kuruluşlarına bağlı bazı gazetecilerin Twitter hesapları askıya alındı. Amerikan medyasına bomba gibi düşen gelişmenin sebebi neydi? Bizimki de dahil dünya çapında medya kuruluşlarına sansürün devamı gelecek mi? Araştırmacı gazeteci Sinan Hacır Medyatava için yazdı.
GAZETECİLERİN HESAPLARI KAPATILIYOR!
Elon Musk’ın Twitter’ı satın almasının ardından neredeyse her gün yeni bir gelişme gündemi sarsıyor. Önce Twitter’daki onaylı hesap sisteminin değişmesi, sonra eski yönetimin yasakladığı hesapların açılması derken Elon Musk, “düşünce özgürlüğü” konusunda önemli mesajlar vermişti.
Ona göre Twitter’ın eski yönetimi doğrudan Demokratlara çalışıyor ve kimin kendini ifade edebileceğine ideolojik duruşları üzerinden karar veriyorlardı. Bunu ispatlamak için Elon Musk Twitter arşivlerine daldı ve FBI, Demokrat Parti, Twitter üçgeninde 2020 ABD seçimlerine nasıl müdahale edildiğini ortaya çıkardı.
Her şey güzeldi ancak Musk’ın düşünce özgürlüğü vurgusuna inanmayanlar vardı. Sitede kontrolü sağlayınca ilk işi “kendine muhalefeti susturmak” olacak denildi.
Özellikle liberal çevrelerde Musk’a bu sebepten epey tepki oluştu. “Düşünce özgürlüğü adı altında nefret suçunu normalleştirmesinden” dem vuruldu.
Bugün ise Musk büyük medya kuruluşlarına mensup bazı gazetecilerin hesaplarını kapatınca kıyamet koptu.
“CNN canlı yayınında Musk’ın düşünce özgürlüğü iddialarının nasıl yalan olduğunun ortaya çıktığı” konuşuldu. Hatta CNN canlı yayınında “Twitter ile olan ilişkimizi tekrar gözden geçireceğiz” gibi sert çıkışlarda bulundular.
Peki neden engellendiler?
Musk’ın iddiasına göre oğlu X Æ AE XII’in (Babasının tabiriyle küçük X de diyebiliriz) olduğu araba takip edilmiş ve saldırıya uğramış. Musk da bunun etkisiyle kendini uzun zamandır takip eden ( ve diğer milyarderleri ) uçak takip botlarını askıya aldı. “Elon Jet” isimli hesap düzenli olarak Musk’ın özel jetini takip ediyor ve lokasyonuna dair paylaşımlar yapıyordu.
Yine Musk’ın iddiası “Musk bu botları engellemeyeceğim demesine rağmen engelledi” haberi yaparken bahsi geçen gazetecilerin botun hesabına ulaşan bir link paylaşmasıydı.
“Doxxing” olarak bilinen kişinin adres gibi özel bilgilerinin ifşası durumu olduğu müddetçe bütün hesaplar engellenebilirdi.
Daha ilginci, bir sebepten ötürü hesabı askıya alınan gazeteciler kendi hesaplarıyla Twitter “odalarına” katılabiliyor, sohbetler edebiliyorlardı. Bunlardan bir tanesine Elon Musk da katıldı. Engellediği gazetecilerle kısa süreli bir tartışma yaşadı. Neden engellendiklerini anlamayan gazetecilere “kişisel bilgilerimi paylaşan bir hesaba ulaşan link paylaştınız” dedi. İlk başta gazeteciler ifşa yaptıklarını reddetseler de linki paylaştıklarını sonradan söylediler. Yine de Musk’ı engelleme yönteminden ötürü eleştirmekten geri adım atmadılar.
Musk, linkin paylaşılmasını daha önce Twitter dosyalarında belirtilen özel bir engelleme yöntemiyle dolaşımdan çıkarmıştı. Eleştirdiği bu yöntemi bir ay geçmeden kendi için kullanması gazeteciler tarafından iki yüzlülük olarak nitelendirildi.
Asıl sebepler...
Hesabı alınan gazetecilerin hesapları en geç 7 gün içinde açılacak. Son haftalarda gerek Biden’ın laptop meselesinde gerekse ortaya çıkardığı Twitter dosyalarında gazetecilik yapmadıkları için eleştirdiği ve bu şekilde kızdırdığı gazetecilerin tepkisi giderek büyüyor.
Kişisel bilgilerin ifşası engelleme için yeterli bir sebep olsa da Musk’ın başka amaçları olabilir. Öncelikle “engellerin şimdi ya da 7 gün içinde kaldırılması” için anketler düzenledi. Düşünce özgürlüğü oylamaya bırakılacak bir durum mu yoksa herkesin sahip olması gereken bir hak mı? Musk’ın kendiyle çeliştiği ana nokta bu.
Bunun dışında yaklaşık 3-4 yıldır Trump ve nice muhafazakarın platformdan kalıcı şekilde engellenmesini sevinçle karşılamış gazetecilerden bahsediyoruz. Keith Olbermann ve Drew Harwell gibi liberal gazetecilerin eski dönemki sansür yanlısı tweetleri piyasaya hemen düştü. Yani Musk’ın bu engellemelerinde “rövanşist” bir motivasyon da olabilir.
Bir de paranoya var. Aile meselesi söz konusu olunca düşünce özgürlüğü gibi tartışmaları rafa kaldırdı Twitter’ın sahibi. Twitter’a rakip şirket olarak ortaya çıkmış Mastodon’a giden linklerin altına bile “güvensiz site” ibaresi yerleştirildi.
Yani özetle, Elon Musk’ın liberal müesses nizamla kavgası, siyaset ve istihbaratın yanı sıra medyada da devam ediyor. Duygusal ve fevri hamleleriyse sadece “düşünce özgürlüğü” üzerine verdiği sözlerin inandırıcılığını azaltıyor. Yine de Musk’ın ifşaları ve yarattığı gürültü Twitter’ı bir süredir kontrol eden kitlenin ABD dahil bir çok ülkenin siyasetine nasıl yön verdiğini gözler önüne serdi.
Bundan sonra daha fazla hesabın da benzer gerekçelerle kapanması söz konusu olabilir ancak dünyanın geri kalanını ilgilendiren bir durum şimdilik yok.
Sosyal medyanın da kritik bir altyapı olduğu artık hukuki açıdan da kabul edilmeli.