"Cesur insanlar Kremlin'e karşı"
Kırımoğlu belgeseli 5. bölümde Sovyetler Birliğindeki insan hakları hareketi ve bu harekette Kırım Tatarlarının rolünü röportajlarla ve belgelerle anlatılıyor.
Yönetmenliğini Neşe Sarısoy Karatay yaptığı Kırımoğlu belgeseli TRT Türk kanalında 7 Mayıs Salı akşamı saat 22.00'de yayınlanacak.
İşte Kırımoğlu belgeselinin yayınlanacak yeni bölümünün konusu..
5. bölümde General Pyotr Grigorenko, Andrey Sahorov, Sergey Kovalyov, Ludmila Alexeyeva, Pavel Litvinov, Peter Reddaway, Anatoliy Marçenko, Vladimir Bukovsky, Aleksandr Lavut, Yuri Orlov, Mustafa Kırımoğlu, Yevgen Sverstyuk. Kaybedecekleri çok şey olmasına rağmen genelde iyi eğitimli birçok insan hakları savunucusu kendilerini cesurca ortaya koymuştu. 1968 yılında Sovyet tankları Prag Baharını çiğneyip yok ederken, Kremlin’in duvarlarında, Kırımoğlu’nun de dahil olduğu bir avuç aydının Kızıl Meydandan protesto sesleri yükselir.
SSCB’deki bir avuç aydının başlattığı insan hakları hareketine, Mustafa Kırımoğlu’nun önderliğindeki Kırım Tatarlarının katılması ile bu girişim bir halk hareketine dönüşecekti. Bu durum insan hakları gibi en evrensel ve temel bir hak arayışında yeni ve büyük bir güç birliği meydana getirmişti.
SSCB’de yaşanan insan hakları ihlallerini önlemek için yaptıkları mücadele sonucunda akıl almaz baskılar, işkenceler görecek, akıl hastanelerine, hapishanelere kapatılacak ve bir kısmı hayatını kaybedecekti.
Andrey GRİGORENKO: (Pyotr Grigorenko’nun oğlu) Babamın hapsedildiği Çaynikovski psikiyatri hastanesi, psikiyatrik hastane olmadan önce ağır iş hapishanesiydi. Asla dürüst bir insan olmaktan hiç pişmanlık duymadı. Normal insanları psikolojik hapishanelere atıp işkence etme metodu kendi başına bir felaket, kelimelerin ifade edemeyeceği bir işkence. Anlatamam, görmeniz gerek.
Mustafa A. KIRIMOĞLU: Geceleri çok soğuk, uyuyamıyorsun, yemek iki günde bir kere veriyorlar. Üstüne bakıyorlar, iyi giyindiysen gömleği çıkartıyorlar, soğuğu hissetsin diye. 15 gün hücre cezası veriyorlardı. 15 günden sonra başka bir gerekçe bulup bir 15 gün daha verirlerse yüzde yüz verem oluyorsun. Birinciden açlıktan, ikincisi soğuk.