Azerbaycan ve Ermenistan arasında gerilim yükseldi

1980’lerden beri devam eden Dağlık Karabağ krizi ile birlikte zaman zaman savaşın ve son dönemde de çatışmaların artış gösterdiği Azerbaycan-Ermenistan hattında sıcak dakikalar yaşanıyor…

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, bu sabah yaptıkları açıklamada, Ermenistan silahlı kuvvetlerinin provokasyon yaparak sınırın diğer tarafından ateş açıldığını duyurdu.

Yapılan açıklamada yerel saatle 06.00 sıralarında Ermenistan ordusunun büyük çaplı bir saldırı düzenlediği ve sınıra yakın bölgede insanların yaşadığı alanlara ateş açtığı belirtildi. Yetkililer sivil halktan ölen ve yaralanan olduğunu açıklarken, birçok binanın da kullanılamaz hale geldiğini duyurdu.

Azerbaycan, ölenlerin ve yaralananların detaylarını inceleme sonrasında paylaşacaklarını açıklarken, saldırıdan en çok etkilenen bölgelerin Tartar bölgesindeki Kapanlı Köyü, Ağdam bölgesindeki Orta Garvand, Fuzuli’nin Alhanlı ve Şükürbeyli ve Cebrayıl’ın Çocuk Mercanlı köylerinin olduğunu duyurdu.

ERMENİSTAN’DAN SUÇLAMA

Azerbaycan ordusunun buna karşılık verdiği ve çok sayıda asker ve askeri aracın bölgeye gönderildiği aktarıldı. Yapılan açıklamada Terter, Ağdam ve Fuzuli ve Cebrayıl bölgelerine çok sayıda asker gönderildiği belirtildi.

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’da yaşayanlara saldırdığını öne sürdü. Paşinyan, Azerbaycan güçlerinin bölgedeki sivil yerleşime saldırdığını öne sürerken Ermenistan Savunma Bakanlığı’ndan konuyla ilgili bir açıklama geldi.

Ermenistan Savunma Bakanlığı Azerbaycan’a ait iki helikopterin ve üç İHA’nın düşürüldüğünü açıklarken çatışmanın yerel saatle 04:10’da başladığını öne sürdü.

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, bir helikopterin düştüğünü ve askerlerin sağlık durumunun iyi olduğunu duyurdu.

SEFERBERLİK İLAN EDİLDİ

Yaşananların ardından Ermenistan’da sıkıyönetim ilan edildiği duyuruldu. Ermenistan Başbakanı Paşinyan, sıkıyönetim ilan edildiğini ve topyekun seferberlik kararı alındığını duyurdu.

Uluslararası haber ajansları, Dağlık Karabağ’ın da sıkıyönetim ve seferberlik ilan ettiğini duyurdu.

Bu gelişmenin ardından kritik bir açıklama da Bakü’den geldi… Azerbaycan ordusu, topyekun seferberliğe ihtiyaç olmadığını açıkladı. Yapılan açıklamada Azeri ordusunun asker sayısının yeterli olduğu belirtildi.

ANKARA’DAN NET MESAJ

Yaşananların ardından Ankara’dan bir açıklama geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, “Uluslararası hukukun açık ihlali olan ve sivil kayıplara da yol açan Ermeni saldırısını şiddetle kınıyoruz. Bu saldırılarla Ermenistan bölgede barış ve istikrarın önündeki en büyük engel olduğunu bir kez daha göstermiştir. Azerbaycan, halkını ve toprak bütünlüğünü korumak için meşru müdafaa hakkını elbette kullanacaktır. Bu süreçte, tek yürek olarak Türkiye'nin Azerbaycan'a desteği tamdır” dedi.

Uluslararası toplumu haklının yanında durmaya davet ettiklerini vurgulayan Aksoy, “Bu vesileyle şehit düşen Azerbaycanlı kardeşlerimize Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifa ve can Azerbaycan'a başsağlığı diliyoruz” ifadesini kullandı.

Öte yandan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, yaşananların ardından Rus mevkidaşı Sergei Lavrov ile görüştü. Görüşmede Ermenistan'ın Azerbaycan’a saldırısının ele alındığı duyuruldu.

ERDOĞAN’DAN ALİYEV’E DESTEK TELEFONU

Uluslararası haber ajansı Reuters, bir son dakika haberi servis ederek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Azeri mevkidaşı Aliyev ile görüştüğünü aktardı.

Reuters’ın haberine göre Erdoğan, Aliyev’i arayarak Türkiye’nin Azerbaycan’ın yanında olduğunu söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, “Azerbaycan’a yönelik saldırılarına bir yenisini ekleyen Ermenistan, bölgede barışın ve huzurun önündeki en büyük tehdit olduğunu bir kere daha göstermiştir. Türk Milleti her zaman olduğu gibi bugün de tüm imkanlarıyla Azerbaycanlı kardeşlerinin yanındadır” ifadesini kullandı.

AZERBAYCAN: KÖYLERİ ERMENİ İŞGALİNDEN KURTARDIK

Azerbaycan Askeri Kuvvetleri, yaşananlarla ilgili bir açıklama yayınladı. Açıklamada, Ermenilerin saldırı noktalarına düzenlenen karşı saldırı sonucunda bazı köyler Ermeni işgalinden kurtarıldığı belirtildi.

Azerbaycan Savunma Bakanlığı basın sözcüsü Yarbay Anar Eyvazov tarafından yapılan açıklamada, Azerbaycan'ın Ermenistan’a yönelik karşı saldırısı sonucunda bazı yerleşim birimlerinin ve stratejik noktaların işgalden kurtarıldığı belirtildi.

Şiddetli çatışmalar devam ederken, Fuzuli-Cerbayil bölgesinde Garakhanbeyli, Şarvanj, Kand Horadiz, Yukarı Abdurrahmanlı, Boyuk Marcanlı köyleri ile ayrıca Ağdara bölgesi ve Murovdağ yönünde Ermeni mevzileri tahrip edilerek stratejik tepeler kontrol altına alındı.

FRANSA’DAN DİYALOG ÇAĞRISI

Tansiyonun yükselmesiyle birlikte Fransa da devreye girdi… Fransa, taraflara itidal çağrısında bulundu.

Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Agnes bon der Muhll bir açıklama yaptı. Fransız diplomat, “Fransa yaşanan gerilimden aşırı derecede rahatsız oluyor” dedi.

Paris yönetimi taraflara sağduyu çağrısında bulunarak diyaloglara tekrar dönülmesi gerektiğini duyurdu.

GERİLİMİN SEBEBİ ÇOK DERİN

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki gerilimin esas sebebi ise Dağlık Karabağ… Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla birlikte Karabağ, Ermenistan ve Azerbaycan arasında bir gerilim bölgesi haline geldi. Karabağ Ermenileri, Karabağ'ın Sovyet Azerbaycan'dan Sovyet Ermenistan'a geçmesi gerektiğini talep etmesiyle tırmanan gerilim 20 yılı aşkın bir süredir devam ediyor.

Taraflar arasındaki ateşkese rağmen Azerbaycan ve bölgeyi işgal eden Ermenistan sınırında sık sık çatışma yaşanmaya devam ediyor. Bölgedeki gerilim bölgedeki doğalgaz ve petrol boru hattı koridoru dolayısıyla uluslararası kamuoyu tarafından da yakından takip ediliyor.

KAN DONDURAN OLAY: HOCALI KATLİAMI

Hocalı Katliamı, Karabağ Savaşı sırasında 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşanan ve Azeri sivillerin Ermenistan'a bağlı kuvvetler tarafından toplu şekilde öldürülmesi olayıdır.

Ermeni güçleri 1992 yılının 25 Şubatı 26 Şubat'ta bağlayan gecede bölgedeki 366. Alayın da desteği ile önce giriş ve çıkışını kapadığı Hocalı kasabasında, Azeri resmî kaynaklarına göre, 83 çocuk, 106 kadın ve 70'ten fazla yaşlı dahil olmak üzere toplam 613 sakin öldürülmüş, toplam 487 kişi ağır yaralanmıştır. 1275 kişi ise rehin alınmış ve 150 kişi ise kaybolmuştur. Cesetler üzerinde yapılan incelemelerde cesetlerin birçoğunun yakıldığı, gözlerinin oyulduğu, başları kesildiği görülmüştür. Hamile kadınlar ve çocukların da maruz kaldığı tespit edilmiştir.

Dağlık Karabağ bölgesinin en önemli tepelerinden birisinde olan Hocalı kasabası Ermeni güçleri için önemli bir askerî hedef niteliği taşımaktaydı. Kasaba Hankendi'yle Ağdam'ı bağlayan yolun üzerinde bulunup bölgenin tek havalimanı için üs konumundaydı. İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün raporuna göre Hocalı kasabası Hankendi'yi top ateşine tutan Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından üs olarak kullanıldığı için Ermeni kuvvetler tarafından top ateşine tutulmaktaydı.

Aralık 1991'de Hankendi çevresinde yerleşen ve Azerilerin yaşadığı Kerkicahan kasabasının alınmasından sonra, Hocalı kasabası tamamen Ermeni ablukasında kaldı. 30 Ekim'den itibaren karayoluyla ulaşım kapanmış ve tek ulaşım vasıtası olarak helikopter kalmıştı. 20 Kasım 1991'de Hocavend semalarında Mi-8 helikopterin Ermeni kuvvetler tarafından vurulması ve sonuçta birkaç Azerbaycan devlet resmileri, Rus ve Kazak gözlemciler dahil 20 kişinin ölümünden sonra, hava ulaşımı da kesilmişti. İşgalden önce 1991-1992 kış aylarında Hocalı sürekli olarak bombalanmıştır. Hocalı’dan çıkmış mültecilerin İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne söylediklerine göre, bazı durumlarda bombardımanlar açıkça sivil hedeflere karşı yönlendirilmiştir. Saldırı öncesi, birkaç aydır kasaba elektrik ve gazdan yoksundu.