ABD ile Çin arasında balon gerilimi büyüyor

ABD kaynakları, Çin’e ait olduğu iddia edilen “casus balon”un ABD hava sahası içinde askeri tesislere yakın bölgede tespit edildiğini açıkladı, Çin iddiaları doğrulamadı da yalanlamadı da. “Meteoroloji balonu ve hava koşullarından dolayı sürüklendi” açıklaması ve sakinlik çağrısı da ABD’yi tatmin etmedi. ABD’den peş peşe sert açıklamalar geldi.

BEYAZ SARAY: EGEMENLİĞİMİZİN İHLALİDİR

Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, ABD hava sahasındaki Çin "casus balonu"na ilişkin "Bu balonun hava sahamızda bulunması, egemenliğimizin yanı sıra uluslararası hukukun da açık ihlalidir ve kabul edilemez" dedi.

Jean-Pierre, Çin yetkililerinin balonun ABD hava sahasına girmesine ilişkin "üzüldüklerini" açıklamalarından haberdar olduklarını belirterek, "Başkan her zaman Amerikalıların güvenliğini ve Amerikan halkının güvenliğini ilk sıraya koyar" dedi.

Sözcü Jean-Pierre, "Bu Başkan'ın yönetimi altında Çin'i alt etmeye, ulusal güvenliğimizi korumaya ve özgür ve açık bir Hint Pasifik'i ilerletmeye her zamankinden daha fazla hazırız" şeklinde konuştu.

Biden'ın Salı gününden itibaren söz konusu balonla ilgili bilgilendirildiğini aktaran Jean-Pierre, Başkan'ın Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Çin ziyaretini ertelemesiyle ilgili kararını da desteklediğini bildirdi.​​​​​​

PENTAGON: CASUS BALON SÜRÜKLENMEDİ, MANEVRA YAPABİLİYOR

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder,  ABD hava sahasındaki uçan balonun, Pekin’in iddiasının aksine manevra kabiliyetine sahip bir gözetleme balonu olduğunu ve yön değiştirdiğini açıkladı.

Çin’in ABD hava sahasında tespit edilen yüksek irtifalı balonunun bir meteoroloji balonu olduğu ve hava koşullarından dolayı sürüklendiği açıklaması Pentagon’u tatmin etmedi.

Günlük basın toplantısında açıklamalarda bulunan Ryder, “Çin’in açıklamasının farkındayız ancak bunun bir gözetleme balonu olduğunu biliyoruz” dedi.

Ryder, balonun 60 bin fit irtifada ABD’nin iç kesimleri üzerinde uçmaya devam ettiğini ve ABD Hava Savunma Komutanlığının (NORAD) balonu izlemeye devam ettiğini söyledi.

Balonun herhangi bir fiziksel tehdit teşkil etmediğini anlatan Tuğgeneral Ryder, balonun manevra kabiliyetine sahip olduğunu ifade etti.

Ryder, balonun neden vurulmadığı sorularına ise balonun bu aşamada herhangi bir tehdit teşkil etmemesi ve vurulması durumunda neden olacağı hasarlardan dolayı henüz vurulmadığı ancak vurulmasının bir seçenek olduğu ve değerlendirmenin devam ettiği yanıtını verdi.

Pentagon, dün ABD hava sahasında Çin'e ait bir yüksek irtifalı gözetleme balonu tespit ettiklerini açıklamıştı.

BLINKEN PEKİN ZİYARETİNİ ERTELEDİ

ABD Dışişleri Bakanlığı, Çin'e ait "casus balon"un ABD hava sahasında tespit edilmesinin ardından Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın gelecek hafta yapacağı Pekin ziyaretinin ertelediğini açıkladı.

İsminin açıklanmasını istemeyen üst düzey bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Bakan Blinken'in Pekin seyahatine ilişkin gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Yetkili, “Başkan (Joe) Biden ile Devlet Başkanı Şi (Cinping) arasında geçen kasım ayında Bali'de yapılan görüşmenin ardından, Dışişleri Bakanlığı ve diğer kurumlar, Bakan Blinken'in bu ay Pekin'e yapacağı önemli ve anlamlı bir geziye hazırlanmak için Çinli mevkidaşlarıyla yoğun bir şekilde çalıştı” dedi.

Bakanın iki ülke arasındaki ilişkilerin tüm unsurlarını kapsayacak geniş kapsamlı bir gündemi ele almak için bu gece Pekin'e gitmek için hazır olduğunu belirten yetkili, ancak ABD Savunma Bakanlığının ABD hava sahasında Çin'e ait yüksek irtifa gözetleme balonu tespit ettiğini ve bunun planları değiştirdiğini söyledi.

Yetkili, “Bu konu hakkında Çin hükümeti ile çeşitli düzeylerde doğrudan iletişim kurduk. Bakan ve Müsteşar Yardımcısı (Wendy Sherman) Blinken’ın ziyaretinin erteleme kararı alındığı mesajını çarşamba akşamı açık ve doğrudan Çin’in Washington merkezli üst düzey yetkililerine iletti. Aynı mesaj Pekin'deki üst düzey yöneticilere de iletildi.” ifadelerini kullandı.

ABD’nin söz konusu balon hakkında müttefiklerini de bilgilendirdiğini ifade eden üst düzey yetkili, şöyle konuştu:

“Çin’in özür beyanını not ettik, ancak bu balonun hava sahamızda bulunması egemenliğimizin yanı sıra uluslararası hukukun açık bir ihlalidir. Ve bu kabul edilemez. Kurumlar arası ortaklarımızla ve Kongre ile yaptığımız istişarelerden sonra, şu anda Bakan Blinken'in Çin'e seyahat etmesi için koşulların uygun olmadığı sonucuna vardık. Sahip olduğumuz en karmaşık ikili ilişkiyi sorumlu bir şekilde yönetmek için diplomasiye inanıyoruz.”

Yetkili, koşullar uygun olduğunda Bakanın ilk fırsatta Çin’e seyahat etmek istediğini ve Çin ile iletişim kanallarını açık tutmaya devam edeceklerini dile getirdi.

Bu olayın Çin ile ABD arasında önemli bir kriz olup olmadığı sorusunu yanıtlamaktan kaçınan yetkili, olayın "kabul edilemez ve sorumsuz bir olay olduğu” konusunda Çin’e net bir şekilde mesaj verdiklerini yineledi.

Çin, ABD hava sahasında bazı hassas askeri tesislerin üzerinde uçtuğu tespit edilen, savunma yetkililerinin "istihbarat amaçlı" olduğundan şüphelendiği yüksek irtifa balonunun Çin'e ait olduğunu kabul etmişti.

ÇİN İDDİALARI DOĞRULAMADI, SAKİNLİK ÇAĞRISI YAPTI

Çin, ABD'li savunma yetkililerinin, bazı hassas askeri tesislerin üzerinde uçtuğu tespit edilen yüksek irtifa istihbarat balonunun "Çin'e ait olduğuna" dair iddialarını doğrulamaktan kaçındı.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, Pekin'de düzenlediği olağan basın toplantısında, "Konuya dair bilgi toplamaya ve olguları doğrulamaya çalışıyoruz" dedi.

Balonun Çin'e ait olup olmadığını doğrulamaktan veya yalanlamaktan kaçınan Sözcü Mao, "Şunu vurgulamak isterim ki; ne olduğu tam anlaşılmadan spekülasyonlarla olayı abartmak, sorunu çözmeye yardımcı olmayacaktır" ifadesini kullandı.

Mao, "Çin, sorumlu bir ülke olarak uluslararası hukuka uygun hareket etmektedir. Hiçbir ülkenin egemenliğini ve hava sahasını ihlal etmeye niyetimiz yok. Umarız ilgili taraflar, meseleyi sakin kafayla ele alır" değerlendirmesinde bulundu.

Olayın, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'in beklenen Çin ziyaretini ve Devlet Başkanı Şi Cinping ile olası görüşmesini etkileyip etkilemeyeceği sorusuna Mao, "Bakan Blinken’ın Çin’i ziyaret edip etmeyeceği konusunda şu anda paylaşabileceğim bir bilgi yok." yanıtını verdi.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Çin’e ait olduğu iddia edilen yüksek irtifa istihbarat balonunun ABD ana kıtası üzerinde uçuş yaptığını ve Amerikan ordusunun balonu takip ettiğini açıklamıştı.

Balonun, Montana eyaletinde aralarında nükleer silah depolarının olduğu bazı hassas askeri tesislerin üzerinden geçtiği ileri sürülmüştü.

Yetkililer, balonu güvenlik nedeniyle düşürmeyi tercih etmediklerini ancak müdahale seçeneğini saklı tuttuklarını vurgulamıştı.

ABD'nin Pekin Büyükelçiliği kanalıyla Çinli muhataplarını sorunun ciddiyeti konusunda uyardığı bildirildi.

Çin'e ait istihbarat balonlarının, ABD hava sahasında tespit edilmesinin ilk olmadığını, son yıllarda benzerlerine rastlandığını vurgulayan savunma yetkilileri, bu konuda Çin tarafıyla askeri kanallardan iletişim kurduklarını ancak Pekin'in eski ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin geçen yıl Tayvan'a yaptığı ziyarete tepki olarak askeri diyalog mekanizmasını askıya almasının ardından bu olanağın ortadan kalktığını vurguladı.