6 yılda 19 bin 507 site engellendi
'İfade Özgürlüğünün 10 Yılı' adlı kitap, 2001-2011 arası Türkiye’deki ifade özgürlüğünün karnesini çıkarttı
IPS İletişim Vakfı/Bianet’in hazırladığı “İfade Özgürlüğünün 10 Yılı” adlı kitap, 2001-2011 arası Türkiye’deki ifade özgürlüğünün karnesini çıkarttı. Buna göre, internet yasakları kapsamında 2007’de 43, 2008’de bin 46, 2009’da 6 bin 131, 2010’da 7 bin 762, 2011’de 14 bin 737, 2012’de ise 19 bin 507 site engellendi.
Emek Çaylı ve Gülsüm Depeli tarafından, avukat Fikret İlkiz ile Sınır Tanımayan Gazeteciler Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu’nun katkılarıyla hazırlanan kitabın bazı satırbaşları:
64 medya kuruluşu saldırıya uğradı
- Son 10 yılda en az 489 medya çalışanı ve en az 64 medya kuruluşu saldırıya uğradı. Saldırıların tamamına yakını fizikseldi. Medya çalışanları ve kuruluşlarına yönelik kayda geçen en az 553 saldırı yapıldı.
- 2006’da Devrimci Demokrasi gazetesi muhabiri İlyas Aktaş, 2007’de Agos Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink, 2009’da Marmara TV yetkilisi Cihan Hayırsevener olmak üzere 3 gazeteci öldürüldü.
- Sadece 2002’de 2 bin 921 gün yayın durdurma cezası veren RTÜK, 2003, 2004, 2005 yıllarında 29 radyo ve televizyonu toplam 870 gün susturdu. 2005’te 20 ulusal televizyon savunma verdi, 33’ü uyarı aldı, 9’unun programları durduruldu. 2007’de Kanaltürk televizyonuna seçime yönelik yayınlarından dolayı 6 kez program durdurma cezası verildi. RTÜK Mayıs 2002’den 2008 sonuna kadar toplam 2 bin 22 uyarı, 262 program durdurma, 1 yayın lisans iptal cezası verdi. Ocak-Aralık 2011 boyunca 20’si radyo, 480’i TV kanalları olmak üzere 89 para cezası, 383 uyarı, 27 program durdurma ve bir tebliğ cezası verdi.
'Yasadışı örgüt!'
- İnternet yasakları kapsamında 2007’de 43, 2008’de bin 46, 2009’da 6 bin 131, 2010’da 7 bin 762, 2011’de 14 bin 737, 2012’de ise 19 bin 507 site engellendi.
- En az 167 gazeteci gözaltına alındı. Gözaltına alınma nedenleri arasında “yasadışı örgüt” üyeleri ile röportaj, “yasadışı örgüt” liderinin görüşlerini yayınlayarak “terör propagandası” yapmak, “yasadışı örgüt bağlantısı” ön plana çıktı.
- Başbakan medyaya karşı 2004’te 4 dava açtı. 2007’de Cumhuriyet ve Sabah gazeteleriyle Leman dergisi, Kanaltürk TV’ye açtığı 6 davanın 3’ünü kaybetti. 2008’de medya çalışanlarına açılan toplam 49 “hakaret ve kişilik haklarına saldırı” davalarının içinde Başbakan’ın payı 7 idi.
- 2005’ten bu yana Ekşi Sözlük aleyhine ortalama 40 farklı dosyadan soruşturma başlatıldı, yüzde 5’i hakkında dava açıldı.
Dünyanın en sert 'internet yasağı' uygulayan bazı ülkeler ise şu şekilde:
Suriye: İnternet yasaklarının çoğu “politik” nedenlere dayanıyor. Yasaklanan sitelere girmenin hapis cezası var.
Çin: Filtreleme uygulaması, pornografi, polis baskısı, Tayvan ve Tibet’in egemenlik konuları gibi konuları kapsıyor. Yalnızca yerel değil uluslararası haber kaynaklarını da kısıtlıyor.
İran: İnternet tamamen devletin kontrolünde. Sansürü delenler hapis cezasına çarptırılıyor.
Rusya: Başkent Moskova’da yaygın olarak gözetleme sistemi kullanılıyor.
Fransa: Paris yönetimi internet kullanıcılarını kontrol altında tutuyor.
(Milliyet-Burcu Karakaş)