3600 Ek Gösterge bekleyenlere kötü haber... 3600 Ek Göstergenin çıkmasını bekleyen memur ve memur emeklilerine seslendi: Hayal kurmayalım gerçek böyle

İşte Sözcü gazetesinden Saygı Öztürk'ün yazısı

Hayal kurmayalım gerçek böyle

Memurlar için uygulanan göstergelerle ilgili çalışma 1994'de Bekir Sami Daçe'nin Devlet Bakanlığı, İbrahim Pınar'ın Kanunlar Genel Müdürü, Nedim Kurtoğlu'nun Devlet Personel Başkanlığı döneminde yapılmış ve uygulamaya konulmuştu.

Önce 418 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK), ardından Anayasa Mahkemesi'nin iptali üzerine 527 salılı KHK ile yeniden düzenlendi ve Bakanlar Kurulu'nda kararname onaylanıp yürürlüğe konuldu.

İŞİN ASLI

Ek göstergelerde işin aslı şöyleydi: Genelde 1. derecenin son kademesine yükselen memurlar, sınıfına göre kanunda o sınıf için öngörülen ek gösterge üzerinden emekliye ayrılır.

Bunun için örneğin öğretmen, eczacı, biyolog, psikolog, avukat, yükseköğrenimli imam, yükseköğrenimli polis, komiser, başkomiser, emniyet amiri 3000, yükseköğrenim görmüş ebe-hemşire, sağlık memuru, tekniker, yükseköğrenimli olmayan din görevlisi 2200, yükseköğrenimli olmayan diğer sağlıkçılar 1500, yükseköğrenimli unvansız memurun ek göstergesi de 2200'dür. Şu anda ek gösterge tartışılıyor. Esas Sorun 1500, 2200, 3000 ek göstergenin 3600'e yükseltilmesi değil. Zira 1500 ek göstergenin 3600'e yükseltilmesinde aylıklardaki artış 60- 180 TL civarındadır. Ek göstergelerin 3600'e yükseltilmesi talebinin esas nedeni; en yüksek devlet memuru aylığının ek göstergelere göre belirli bir oranının emekli aylıklarına ve fiilen çalışanlar için de aylıklarına yansımasıdır.

BÖYLE ANLATILMIYOR

Ancak işin aslı bu şekilde anlatılmıyor. Örnekle açıklayalım:

1. dercenin son kademesinde bulunan ve ek göstergeleri 3000 olan öğretmen, eczacı, kimyager, avukat, fizikçi, matematikçi, yükseköğrenimli imam, yükseköğrenimli komiser, emniyet amiri polis memurunun ek göstergeleri 3000 olduğu için en yüksek devlet memuru aylığına göre saptanan özel hizmet tazminatının yüzde 85'i olan 1388 TL aylığına yansırken, ek göstergesi 3600'e yükseltildiğinde bu oran en yüksek devlet memuru aylığının yüzde 145'i olan 2282 TL'ye yükseliyor. Aradaki fark; 2282-1388= 894 TL dir. İşte öğretmen, imam, avukat, tekniker, kimyager ve benzeri memurun peşinde olduğu bu artıştır.

Örneğini verdiğimiz memurların mevcut maaşları; 2200 ya da 3000 olan ek göstergelerinin 3600‘e yükseltilmesi halinde, gerek emekli aylığı gerekse fiilen aldığı aylığı net 894 TL artacak, ayrıca ek göstergenin 2200- 3000'den 3600'e yükseltilmesinden de aylığı yaklaşık 70-90 TL artacağından toplam maaş artışı net 984 lira civarına yükselecek. Bu da memur için önemli bir fark ve memur beklentilerinde haklılar.

HİYERARŞİK YAPI

Cumhurbaşkanı seçim öncesi söz vermişti ama memurlara verdiği bu sözü yerine getirmedi. 1500, 2200 ve 3000 ek göstergenin 3600'e yükseltilmesi kolay değil. Çünkü memurlar arasındaki hiyerarşik yapı tümden bozulacak. Bunu da örnekle anlatalım:

Lise mezunu hemşirenin ek göstergesi 1500, şu anda uzman doktorun ek göstergesi 3600'dür. Doktor 6 yıl yükseköğrenim görmüş en az 5 yıl uzmanlık eğitimi almış. Bu doktorun ek göstergesi 3600 iken, lise mezunu ya da yükseköğrenimli bile olsa hemşirenin ek göstergesini doktorla eşitlemek ne kadar adil? Hiyerarşik yapı bozuluyor.

Yükseköğrenimli polis memurunun 3000 olan ek göstergesini 3600'e yükseltirseniz ek göstergesi 3600 olan birinci sınıf enmiyet müdürü ile ek göstergesini eşitlemiş olursunuz. burada da hiyerarşik yapı bozuluyor. Bu nedenle 1500, 2200 ve 3000 ek göstergeleri 3600'e yükseltmek sorunu çözmüyor, aksine memurlar arasındaki hiyerarşik yapıyı bozmuş oluyor.

ÇÖZÜM NE OLMALI?

Hiyerarşik yapının bozulmaması isteniyorsa konuştuğum konuyu bilen yetkililer değişik öneriler getirilyor.

İşte çözüm önerileri:

-Ya tüm memurların ek göstergelerini belirli bir oranda örneğin, 2200'ün 3600'e yüseltilmesindeki oran ne ise tüm memur ekgöstergelerini aynı oranda artırılabiir. Ancak uygulanması zor bir sistem.

-Ya da en yüksek devlet memuru aylığına göre belirlenen özel hizmet tazminatı oranlarını belirli oranlarda artırmak en yatkın çözüm olabilir. En yüksek devlet memuru aylığına göre belirlenen özel hizmet tazminatının belirli oranları ek göstergelere göre memur aylıklarına yansıtılmaktadır. Hiyerarşiyi bozmadan, yöneticilerin görev yetki ve sorumluluklarını koruyarak değişiklik yapılırsa sorun çözülür ve verilen sözler de tutulmuş olur. Böyle bir düzenleme yapılırsa, şu an ek göstergelerinin 3600'e yükseltilmesini isteyenlerin aylıklarında ortalama 990-1100 TL arasında artış yapılmış olur ve ek göstergeye dayalı hiyerarşik yapı da bozulmaz.

Ancak buna bütçedeki ödenek yetmez. Bu da iktidar için gerekçe olur ve ek göstergeleri 1500, 2200 ve 3000 olanların ek göstergeleri ya da aylıklarına ya da emekili aylıklarına yansıyan özel hizmet tazminatı oranı hiçbir zaman istenilen düzeye yükseltilmez. Peki ne yapar? En çok yüzde 10-15 oranında artırır ki istenen bu değildir.

O yüzden kimse hayal kurmasın. Gerçekler de böyle.