14 lira olan doların nasıl durdurulacağını açıkladı. 'Dolar barajını nereye kuralım?' başlıklı bir yazı yazan Dünya gazetesi yazarı Şeref Oğuz'dan kritik dolar analizi
Dolar 14 lira oldu, ünlü ekonomist doların nasıl durdurulacağını açıkladı. 20 Aralık'ta düşmeye başlayan dolar kuru yeniden yükselişe geçti ve şu anda 14 lira sınırında. Bu barajı geçmemesi için de Merkez Bankası tarafından müdahale ediliyor. Ancak dolar aynı sırında kalmaya devam ederken, aşağıya da düşmüyor. "Dolar barajını nereye kuralım?" başlıklı bir yazı yazan Dünya gazetesi yazarı Şeref Oğuz, doların nasıl durdurulacağını açıkladı.
Enflasyon, testiyi kuranla suyu getireni karıştırmamızı sağladığı gibi önüne kattığı fiyatları, sürükler götürür. Önüne baraj koysan da seli (enflasyon) durdurmadığında barajı aşar, harcadığın kaynaklar heba olur. İster bu barajı dolara kur, ister etiketlere… Zorladığında da ikincil fiyat doğar, karaborsa hortlar.
MERKEZİN MÜDAHALELERİ
Merkez Bankası, bundan 7 yıl önce dolara müdahale etmiş ve ancak 3 hafta tutabilmişti. Aradan geçen sürede, geçen yıl doları 6,86 TL’de tutabilmek için 130 milyar $ dolar harcamış, bu baraj ancak 75 gün dayanabilmişti.
Biz daha “çıkar dokuza inmez sekize” derken çift haneyi bulan dolar, adeta durdurulamaz hale gelince Merkez’in müdahaleleri sıklaşmış ve dolara kurulan baraj, 3 günden 3 saate kadar dayanabilmişti. Nitekim barajlar işe yaramayınca kur korumalı mevduat sistemi getirilmişti.
ARALIKTA MÜDAHALELER YETMEDİ
Müdahalelere bakıyoruz; 1 Aralık’ta 844 milyon $, 3 Aralık’ta 504 milyon $, 10 Aralık’ta 687 milyon $, 13 Aralık’ta 3 milyar 120 milyon $ ve 17 Aralık’ta 2 milyar 123 milyon $. Bu 5 müdahaleyle doları barajlamanın Merkez Bankası’na maliyeti; 7 milyar 278 milyon $ olmuş.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Merkez neden müdahale ediyor?
Halk dolar almaya devam ediyor. Dolar yükseliyor. Bu nedenle Merkez de müdahale ediyor.
Merkez müdahale ederek doları durdurabilir mi?
Merkez 7,2 milyar $ harcadı ama durduramadı. Zira enflasyon var. Doları ancak enflasyonun frenlenmesi durdurabilir.
not
ENFLASYONU KEFEN PARASI İLE BARAJLAMAK
Arkadan enflasyon kovalarken doları, Merkez’in kefen parasıyla barajlamak veya kur korumalı mevduat sistemiyle hazineye külfet mukabilinde durdurmak, mümkün mü? Şu anda dolar 14 lira civarında yeniden barajlanıyor. Üstelik bu defa enflasyonun şiddeti %35-80 bandında…
Faizin “nas” olduğu, artırma yönünde dokunulmazlığı söz konusu iken doların 14 lira direnişi ne kadar daha sürer? Elindeki tek araç, azalan rezerviyle “çekiç” olan Merkez’in tüm sorunları “çivi” görmesini anlayabiliyorum. Anlamadığım, enflasyonu neden hala yok saydığımız ve önemsemediğimiz…