125 yıllık arşivini konservatuvara bağışladı

Gaziantep'te yaşayan 65 yaşındaki emekli makine mühendisi Reşat Önal, Türk müziğine ait nota, ses ve çeşitli bilgilerden oluşan 125 yıllık arşivini Fırat  Üniversitesi (FÜ) Devlet Konservatuvarı'na bağışladı. 

Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türk müziği sevgisinin dedesinden babasına, babasından da kendisine geçtiğini belirterek, bu sevginin, Türk müziğine ait el yazması ve baskılı nota, ses ve nazari (kuramsal) bilgilerin bulunduğu Osmanlıca ve Türkçe yazılmış çok sayıda kitap ve 60 klasörden oluşan 125 yıllık bir arşivin oluşmasına vesile olduğunu söyledi. Arşivini koruyacak kimsesi olmadığından bunu nasıl değerlendireceğini uzun süre düşündüğünü anlatan Önal, FÜ Devlet Konservatuvarı yetkilileriyle irtibata geçtiğini ve yakın ilgilerinden dolayı arşivini konservatuvara bağışladığını dile getirdi. Önal, arşivinde dedesi ve babasından devraldıklarıyla kendi biriktirdiği materyallerin yer aldığını ifade ederek, "Yaklaşık 350 kitap ve 60'a yakın klasörde biriktirilmiş notalar ve dokümanların hepsini buradaki gençlerin istifadesi için bağışladım. O kitapların benden sonra ne olacağı konusunda bir fikrim yoktu. En azından elimiz ayağımız tutarken konservatuvara bağışladık ki bu kitapların burada çok daha iyi değerlendirileceği düşüncesindeyim" dedi.   

"Türk müziğinin tarihi araştırılmalı" 

Arşivinden yararlanarak Türk müziğindeki makamlar ve ses sistemleriyle alakalı bugüne kadar 10 kitap yazdığını anlatan Önal, Türk müziğinin tarihiyle ilgili çok geniş kapsamlı çalışmaya başladığını ancak sağlık sorunları nedeniyle bu çalışmanın çok yavaş ilerlediğini kaydetti. Türk müziğinin tarihiyle ilgili bugüne kadar çok açıklayıcı ve doğru bir çalışma yapılmadığını ileri süren Önal, konservatuvardaki akademisyenlerle çalışmasını tamamlayıp Türk müziği tarihine ışık tutmayı planladıklarını belirterek, şunları söyledi:

"Bugün Türk müziğinde kullandığımız seslerin kökeni bundan bin 200 sene öncesine dayanır. Bu ses sistemleri ilk el-Kindi zamanında ortaya konulmuş. Sonra bin 300 senelerinde Abdülmümin Urmevi, müzikle ilgili iki büyük kitap yazmış. Sonra Abdülkadir Meragi, Umrevi'den 100 sene sonra buna benzer nazariyat (kuramlar) kitapları yazmış. Maalesef bu kitapların bir kısmı İngiltere Müzesi'ndedir, bir kısmı Şam'dadır ancak savaş nedeniyle ne haldedir bilmiyoruz. Türkiye'de ise birkaç nüsha Süleymaniye Kütüphanesi'ndedir. İşte bunların hepsinin toplandığı bin 200 sene öncesinden belki de daha da gerilere gidip Orta Asya'dan Anadolu'ya geldikten sonra Selçuklulardan ve Osmanlılardan başlayıp günümüze kadar gelen musikiyi çok iyi bir çalışmayla ortaya koymak lazım. Bu çalışma da ancak böyle arşivlerle ve böyle bir konservatuvarda yapılabilir." 

Arşivinde, dedesi Kanuni Pepe Reşad'a (1865-1935) ait bestelerin de yer aldığını belirten Önal, 125 yıllık bu arşivi konservatuvarda okuyan geleceğin sanatkarlarına devretmenin gururunu yaşadığını sözlerine ekledi.

"Türk müziğinin tarihine ışık tutacak" 

FÜ Devlet Konservatuvarı Müdürü Yrd. Doç. Dr. Yavuz Demirtaş ise Reşat Önal'ın arşivini konservatuvar öğrencilerinin istifadesine sunmasının örnek bir davranış olduğunu vurgulayarak, Önal'a minnettar olduklarını söyledi. Arşivin, Türk müziğinin tarihine ışık tutacak nitelikte büyük bir hazine olduğunu vurgulayan Demirtaş, "O kadar değerli kitaplar var ki onlara maddi açıdan paha biçmek mümkün değil. Zira Osmanlıca eserler olduğu gibi, sonradan basılmış eserler olsa bile piyasada aranılıp bulunamayacak eserler mevcut. Bize o kadar faydalı olacak ki bundan sonra lisans bitirme ödeviyle, yüksek lisans tezlerimizde kaynak eserler niteliğinde olan eserlerimizin vermiş olduğu zenginlikle öğrencilerimiz rahatlıkla gerekli olan bilgilere ulaşacak" diye konuştu.