Atık pet şişeler paraya dönüşecek! Bakanlık o uygulamayı başlattı. İşte merak edilenler...

Türkiye'de her yıl 30-35 milyon ton katı atık ortaya çıkarken; bunların yüzde 20 ila 25'ini içecek kutuları, pet şişeler oluşturuyor. Bu atıkların yönetilmesi kapsamında oluşturulan Türkiye Çevre Ajansı'nın dahil olduğu Depozito Saha Yönetim Sistemi (DSYS) ile vatandaşlar, içeceklerinin atığa dönüşen kutularını geri dönüşüm makinelerine atarak karşılığında alabilecek. AMBALAJLAR ARTIK ATIK DEĞİL Geçen günlerde DSYS'nin kurulması ve işletilmesiyle ilgili işbirliği protokolünü imzalayan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, özetle "20 milyardan fazla içeceğin depozito işaretli ambalajlarla piyasaya sürülmesini sağladık. Tüm bu çalışmalarımızın ikinci ayağında Ulusal Depozito Sistemi'ne geçiş sürecine odaklandık. Ambalajlar artık atık değil, depozito iade makineleri ile ham madde olacak. Her yıl yaklaşık 25 milyar şişeden daha fazlasını kapsayacak Depozito Saha Yönetim Sistemi, 2025 yılı sonu itibarıyla 85 milyon vatandaşımıza hizmet verecek" ifadelerini kullandı. Kurum, uygulamanın yıl sonuna dek her il ve ilçede asgari makine ve altyapı kurulumuyla gerçekleştirileceğini vurguladı. Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) Depozito Saha Yönetim Sistemi (DSYS), kamu ve özel sektör iş birliği ile hayata geçiriliyor. Böylece piyasaya sürülen zorunlu depozitoya tabi içecek ambalajların tüketilmesi sonrasında iade alınması ve vatandaşa teşvik bedeli ödenmesi sağlanacak. Depozito bedeli vatandaşın e-cüzdan hesabına iade edilecek. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Depozito Saha Yönetimi Sistemi ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı. Depozito Yönetim Sistemi (DYS) nedir? Depozito Yönetim Sistemi, belirli bir depozito bedeli alınarak piyasaya sürülen ürünlerin tüketilmesi sonrasında iade alınması ve depozito bedelinin geri ödenmesine dayalı bir sistemdir. Depozito ne sağlar? Ambalajları kaynağında ayrı toplamaya, geri dönüşüm değerinin korunmasına ve yükseltilmesine, Birincil ham madde yerine kullanılarak doğal kaynakların korunmasına, ikincil ham madde kullanımıyla enerji sarfiyatının azaltılmasına, Karbon emisyonlarının azaltılmasına ve 2053 Net Sıfır Emisyon hedefine ulaşılmasına, Sıfır Atık ve döngüsel ekonominin desteklenmesine katkı sağlanır. Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması nedir? Tüketicilerin iade süreçlerinde kullanacağı mobil uygulamadır. Bakanlık tarafından tescil edilmiş makineler ve manuel iade noktalarında tüketiciler, DOA mobil uygulamasını kullanarak depozito iadelerini gerçekleştirecek. DOA uygulaması nasıl çalışır? Android ve iOS store mağazalarından uygulama ücretsiz indirilir. Karekod okutularak çalışan uygulama ile depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için depozito bedeli tüketicinin e-cüzdanında birikir. Bu bakiye, QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS cihazlarında, anlaşmalı restoran ve marketlerde kullanılabilir. DOA bankacılık sistemine entegre midir? Tüm finansal akışlar Türkiye Emlak Katılım Bankasının alt yapısı üzerinden DOA mobil uygulaması altında e-cüzdan entegrasyonu ile yürütülür. Biriken bakiye banka hesaplarına da havale edilebilir. Uygulama Türkiye genelinde ne zaman başlayacak? Sakarya’da başlatılan uygulama 2025 yılı sonuna kadar ülke genelinde her il ve her ilçede hayata geçirilecek. DOA’ya hangi kurum ve kuruluşlar destek veriyor? Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Türkiye Çevre Ajansının (TÜÇA) sistem yöneticisi olarak yer aldığı depozito yönetim sistemi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) iş birliği ile yürütülecek. Yılda ne kadar ambalajda geri kazanım sağlanacak? Türkiye genelinde 783 bin kilometrekarelik coğrafyada yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması öngörülüyor. Ne kadar üründe DOA logosu var? Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü iş birliği ile 1 Ağustos 2023’ten bu yana 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenip piyasaya sürüldü. DOA ile yıllık ne kadar kazanç elde edilecek? Ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 520 milyon euro katma değer sağlanacak. Hangi ambalajlara depozito ödenecek? Cam, plastik ve alüminyum malzemeden yapılmış 0,1 L ile 3 L arasındaki tek kullanımlık ambalajlar zorunlu depozito kapsamına alındı. Üzerlerinde depozito logosu olan bu ambalajlar için depozito bedeli ödenecek.