Siz yıllardır futbol eleştirisi yapan bir yazarsınız. Bazen eleştiride yanıldığınız anlar da oluyor. Futbol eleştirmenliği nasıl bir iş?
Keyifli bir iş olduğunu söyleyebilirim. Ama zorlandığım anlar da oluyor elbet. Özellikle işin içine çok eski tarihli maçlar ve onların karşılaştırmaları girince ortaya çıkıyor bu zorlanma. Hata yapabilirim korkusu oluşuyor.
Başarılı futbol eleştirmeninin en önemli tarafı nedir?
Sanırım yakın takip ve konuyu bilme olsa gerek. Ben hafta sonları oynanan maçların tümünü izlemeye çalışırım. Kaçırdığım maç yok denecek kadar azdır. Onları da özetlerinden izlerim. Hakem ve teknik adamlarla yakın dostluklarım var. Tıkandığım noktalarda mutlaka onları ararım. Unutmayalım ki her takımın taraftarı vardır. Eleştirmen birini mutlu ederken birini de kızdırabilir. Bunun ortası çok azdır. Özellikle tartışmalı konuları çok iyi irdelemek gerekir.
Süper ligimize baktığımızda ciddi bir rekabet var. Fenerbahçe’yi yakın bir şekilde takip ediyorsunuz. Sizce Aykut Kocaman’a neler oldu?
Benim gözlemim Aykut Kocaman Fenerbahçe’de ikinci kez efsane olabilir. Şu sıralar desteği çok arttı. Fenerbahçe seyircisi zaten seviyordu, artık Fenerbahçe “taraftarı” da seviyor. Sezon sonu şampiyonluğu yakalaması halinde, sarı-lacivert camiada “kapısı her an çalınacak adam” durumuna gelir.
Fenerbahçe’deki olumlu değişimleri neye bağlayabiliriz?
Öncelikle mahalle baskısı. Sonra Aziz Yıldırım’ın mentörlüğü, ardından da futbolcuların bir arada iyi bir takım olabileceklerini fark etmeleri.
Ülkemizde fazlaca futbolcu kökenli futbol eleştirmeni var. Bu arada Rıdvan’a da buradan geçmiş olsun dileklerimizi iletelim. Sizce Rıdvan Dilmen nasıl bir futbol eleştirmeni?
Türkiye’nin tartışmasız en iyisi. Eleştirdiği karşılaşmayı adeta yaşıyor. Ve dinleyenlere, izleyenlere de yaşatıyor. Elinde görüntü olmamasına karşın hala izleniyor olmasının ana nedeni budur.
Erman Toroğlu’nun Lig Tv’den ayrılışını nasıl karşıladınız?
Hiç şaşırmadım. Aynen Erman Toroğlu gibi ben de bekliyordum.
Erman Toroğlu yapılan programlarda hep yüksek bir gerilim oluşuyordu. Biz toplum olarak gerilimden mi besleniyoruz?
Ne yazık ki öyle. Özellikle siyaset ve sporda gerilim politikaları sıklıkla kullanılıyor. Taraftarlık öylesine başını alıp gitti ki, objektif olması gereken yorumcular bile programlara forma giyerek çıkıyor.
Ülke gündemi değiştiğinde futbol geri plana düşüyor. Futbol izleyenler daha çok kendi iç çatışmalarını unutmak için mi futbol izliyorlar?
Prof. Özer Ozankaya’nın “Toplum Bilim’e Giriş” kitabı bu sorunuzun yanıtını harika karşılar. Spor alanlarının insanlar için bir deşarj bölgesi olduğuna değinir Özer Hoca. Patronuna kızan, karısına kızan, ev sahibiyle sorun yaşayan, ekonomik sıkıntısı olan ve benzer şeyler hissedenler gelirler maça; rakip takıma ve rakip takım taraftarına bağırır, çağırır, küfür eder rahatlarlar. Ve iç çatışma bir ölçüde ötelenir.
Galatasaray’daki düşüşü tam olarak neye bağlıyorsunuz?
Tercihlere bağlıyorum. Camia iyi yönetim oluşturamadı. Yönetim iyi takım yapamadı, o takım da bir türlü beklenen sonuçları alamadı. Ve zaten Galatasaray’da çıta yüksekte. Çıta da bir türlü yakalanamadı. Ortaya bu görüntü çıktı.
Hayata nasıl bakıyorsan izlediğin şeylere de öyle bakarsın. Futbolcu olmak çok zor ve çileli bir yoldan geçmeyi gerektiriyor. İyi futbolcu denildiğinde bugünkü Süper Lig’de aklınıza kimler geliyor, neden?
Çok uzun süre milli takımı izledim. Hem de çok yakından. Birçok futbolcuyla off-the record sohbetlerim oldu. Hala da oluyor. O nedenle iyi futbolcu tanımını insani yönleri de ele alarak değerlendiriyorum. Emre Belözoğlu, Gökhan Gönül, Arda Turan, Ayhan Akman, İbrahim Toraman, Selçuk İnan, Alex, Lugano ilk aklıma gelenler.
Başbakan TT Arena'da ıslıklandı, yuhalandı. Bu durum çok tartışıldı. Bu tartışmaya siz nasıl baktınız?
Ben Sayın Başbakan’ı Dünya Basketbol Şampiyonası sırasında da ıslıklanırken izlemiştim. Sayın Cumhurbaşkanı da benzer protestolara maruz kalmıştı. Siyasetin doğasında var bu. Siyaset kindarlığı kabul etmez. Başbakan’ın tepkisini normal buluyorum. Ama orada kraldan çok kralcılar durumu mevcut. Yakın çevresinin tepkileri abartılı ve komikti. Ayrıca açılıştaki protestonun organize olduğu görüşüne de katılmıyorum.
Avrupa Şampiyonası’nda harikalar yaratan bir takım iki yıl sonra Dünya Kupası’na gidemedi. Türkiye’nin Dünya Kupası’na katılma şansı var mı sizce?
Bence katılma şansımız var. Ben hiç elimizi kolumuzu sallayarak uzak ara bir şampiyonaya gittiğimizi hatırlamıyorum. Bu nedenle hem şerbetli hem de tecrübeliyiz. Gideriz yani.
Bahsin futbola artısı olduğu kadar tabii ki zararı da var. Bahis oynayanların çoğalmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kolay para kazanma yolu. Ayrıca futbolu bilmeyen, futboldan bir teknik adam kadar anlamayan kaç kişi vardır ki?
Anadolu kulüplerinde ve bu liglerde futbolcular bazen asgari ücretle maça çıkıyorlar ya da sözleşmelerinin karşılığını kesinlikle alamıyorlar. Bunun nedeni biliyor musunuz?
Türkiye’de kulüplerimiz hala Dernekler Yasası’na bağlı olarak yönetiliyor. Çoğunlukla tek kişinin ağzına ve cebine bakıyor bu kulüplerimiz. Parayı veren kendini kulübün de sahibi sanıyor. İşte bu sahiplik duygusu kulübü yönetmenin dışında takımı ve oyuncuları yönetmeye kadar gidiyor. Sonrasında ise hüsran. Sıkıntı baş gösterince parayı veren kapıyı vurup gidiyor. Ne bir dur diyen oluyor ne de yasalar hesap soruyor.
Trabzon, Bursa ve Fenerbahçe zirveye oynayan takımlar. Şampiyonluğa giden yolda bu üç takımın şansı nedir?
Bu hafta itibarıyla üçünün de şampiyonluk şansları eşit. Yüzde 25’ler civarında… Kayseri de potada bence ve onun şansı yüzde 15.
İleride içinde futbol olan bir öykü veya roman yazmayı düşünüyor musunuz? Futbol kitapları denildiğinde aklınıza hangi kitaplar geliyor?
Evet, böyle bir projem var. Epeyce de yol kat ettim. Öyküden daha çok bir döneme ışık tutacak araştırma diyebilirsiniz. Nedense ilk olarak “Faul!” geldi aklıma. Sonrasında da Simon Cuper’in kitapları.
Lig TV’de yapmış olduğunuz program nasıl gidiyor? Nasıl tepkiler alıyorsunuz?
Program hafta içi her gün 7 ila 10 arasında. Sanırım canlı yayınlanan en uzun soluklu spor programlarından birisi. İyi gittiğini düşünüyorum. Olumlu tepkiler oldukça fazla. Elbette beğenmeyen izleyicilerde vardır. Ben çok keyif alıyorum.
SAYIM ÇINAR