The Coca-Cola Company'nin Türk CEO'su Muhtar Kent'ten sonra, Pepsi'nin Türkiye ve Güneydoğu Avrupa Bölge Başkanı Ümran Beba da, PepsiCo'nun dünya başkanlığına doğru adım adım ilerliyor.
OYA YALIMAN
Hazır gıda ve meşrubat alanında dünyanın en büyük şirketlerinden PepsiCo, Türkiye'yi 2009 yılı itibarıyla Güneydoğu Avrupa Bölgesi'nin merkezi olarak belirledi. Bugün PepsiCo bünyesinde Frito Lay, Pepsi Cola, Gatorade, Tropicana ve Quaker şirketleri faaliyet gösteriyor. PepsiCo portföyünde yer alan 18 markanın Güneydoğu Avrupa Bölgesi'ndeki yıllık perakende satışları 1 milyar doları aşıyor. Dünya genelinde ise yıllık 43 milyar dolar ciroya, 198 bin çalışanıyla 200 ülkede ürün satışı gerçekleştirerek ulaşan PepsiCo için Türkiye her zaman gelişmekte olan bir pazar ve önemli bir merkez. 2009 yılına kadar Doğu Akdeniz İş Birimi çatısı altında Ortadoğu ülkelerinden biri olarak değerlendirilen Türkiye, 7 aydır İngiltere, Fransa, İspanya, Rusya ile birlikte PepsiCo, Avrupa'nın 5 yönetim merkezinden biri... Hint asıllı kadın yönetici Indra Nooyi'nin 2006 yılında PepsiCo CEO'su olmasıyla birlikte yeniden yapılanma sürecini başlatan şirket, 2009 yılında ABD dışındaki operasyonlarını 2 bölgeden (Avrupa ve Asya-Ortadoğu) yönetme kararı alarak yeni bir yönetim modeline geçti. Bu yeni modelle birlikte Türkiye de, Güneydoğu Avrupa bölgesindeki 14 ülkenin merkezi oldu. Yunanistan, Kıbrıs, Sırbistan, Bosna Hersek, Kosova, Makedonya, Hırvatistan, Slovenya, Karadağ, Romanya, Bulgaristan, Moldova ve İsrail, bu operasyonla Türkiye'ye bağlandı. PepsiCo'nun bu kritik bölgesini ise Ümran Beba yönetiyor. Beba, bu ayki PLATİN dergisine de kapak oldu.
Ciroları katladı karlılığı artırdı
Ümran Beba profesyonel iş hayatına 1986 yılında Barem Pazar
Araştırma ve Eğitim Merkezi'nde adım attı. 1988 yılında
Başer-Colgate'e geçen ve burada 6.5 yıl değişik pazarlama
pozisyonlarında çalışan Beba, 1994 yılı kasım ayında Frito Lay'e
geçiş yaparak PepsiCo ailesine katıldı. Yaklaşık 10 yıllık
pazarlama tecrübesine ek olarak 3 yıl İnsan Kaynakları Direktörü ve
1.5 yıl kadar da Satış-Pazarlama Direktörü pozisyonlarında çalışan
Beba'nın genel müdür olarak en büyük hedefi, Frito-Lay Türkiye
ekibiyle birlikte karlı büyümeyi sürdürebilmekti ve bu hedefine
kısa sürede ulaştı. Genel Müdürlüğü döneminde ciro üçe katlanarak,
karlılık ve pazar payında artışlar sağlandı.
Teklifler aldı ama 15 yıldır Pepsi'de
Ümran Beba 15 yıldır çalıştığı Pepsi'de zaman içinde çok cazip
transfer teklifleriyle karşılaşmış ama gitmek için sebep bulamamış.
15 yılda sıkılmaya fırsat bulamadan hep yeni görevlere atanan Beba,
'İş değiştirirken düşünülen, iyi bir karşılık alma, yükselme, değer
görme, istediğiniz işle uğraşma gibi hiyerarşiler vardır. Eğer
yaptığım işin karşılığını alıyorsam, değer görüyorsam, işi
seviyorsam ve değerlerimle şirketin değerleri örtüşüyorsa
kalıyorum. Küçük bir fark için başka bir yere gitmeye ihtiyaç
duymadım. Kariyer planlamasının iyi yapıldığı, uygulandığı bir
örnek olarak gösterebiliriz hikayemi... Çalışanlarımız her zaman bu
kadar şanslı oluyor mu derseniz? Burada genelleme yapmak zor.
Benimki biraz da doğru zamanlama ve şans...' dedi.
'Hayat neler gösterir bilinmez'
PepsiCo CEO'su Indra Nooyi, geçen yılki Türkiye seyahati sırasında,
'Ümran bir gün PepsiCo CEO'su olabilir. Hatta şu anda PepsiCo
merkezinde daha üst görevlere atanabilecek konumda ancak kendisine
şu anda Türkiye ve bölgede ihtiyacımız var' demişti. Nooyi, bu
açıklamaları yaptığı günlerde Beba, PepsiCo Doğu Akdeniz İş Birimi
Genel Müdürü pozisyonunda 5 ülkeden sorumluydu. Kısa bir süre sonra
sorumlukları arttı ve kendisine 14 ülke bağlandı. Peki Ümran Beba,
Indra Nooyi'nin kendisiyle ilgili bu açıklamalarıyla ilgili olarak
neler düşünüyor? Bu açıklamaların kendisini çok onurlandırdığını
söyleyen Beba, 'Hayat ne gösterir bilinmez. Kariyer planlama
süreci, kişisel beklentilerin zaman içinde nasıl gelişeceğine de
bağlı... Sonuçta iş ve hayat dengesine bakarak ilerlemek gerekiyor.
Nooyi aslında bu açıklamasıyla potansiyeliniz varsa PepsiCo'da
önünüz açıktır demek istedi' diye konuştu.
Kriz dönemleri sorumluluğum arttı
TÜRKİYE'nin yetiştirdiği en başarılı kadın profesyonellerden biri
olan Ümran Beba'nın profesyonel geçmişine baktığımızda PepsiCo
çatısı altında pek çok farklı üst düzey pozisyonda görev yaptığını
görüyoruz. Sanki şirket Beba'yı hep bir sonraki basamak için
hazırlamış ve desteklemiş... Bu durumun bir tesadüf mü yoksa
şirketin bilinçli bir kariyer yönlendirmesi mi olduğunu Beba'ya
sorduk. İşte Beba'nın samimi yanıtı: '1994 yılında Frito Lay'e
geçtikten sonra pazarlama ile ilgili yöneticilik pozisyonlarında 2
yıl görev yaptım. 1996'da değişiklik yapmaya karar verdim ve 3 yıl
insan kaynakları direktörlüğü yaptım. Bu noktadan sonra iki yol
vardı ya insan kaynaklarında uzmanlaşabilirdim ya da aslında daha
önceden düşünülen genel müdürlük sürecine gidebilirdim. Ben genel
müdürlüğü seçtim. Geçişten önce kısa bir dönem satışta çalıştım.
Satış ve pazarlamayı birleştirip ticari direktörlük diye bir
pozisyon yarattık. 1.5 yıl bu pozisyonda çalıştıktan sonra 2001
yılında tam da kriz zamanı genel müdür oldum. Aradan 8 yıl geçti
yine bir kriz döneminde sorumluluklarım arttı ve Güneydoğu Avrupa
Bölgesi Başkanlığı'na getirildim'.
Kadın oranını % 53'e çıkardı
Ümran Beba liderliğindeki PepsiCo Güneydoğu Avrupa Bölgesi içinde
36 başarıllı Türk yönetici uluslararası operasyonları yürütüyor.
Türkiye'nin farklılaştığı bir nokta da şirkette çalışan kadın
oranının yüzde 53'ler seviyesinde olması... Avrupa'da bu oranın
yüzde 25 seviyesinde kaldığını göz önüne aldığımızda Türkiye'nin
kadın çalışanlara pozitif bir ayrımcılık yaptığını düşünebiliriz.
www.aksam.com.tr